ÜLKELERİN FİNANSAL GELİŞMİŞLİKLERİ İLE ENERJİ TÜKETİMLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: DÖRT KITA ÖRNEĞİ

Authors :   yrd.doç.dr.fatih Burak GÜMÜŞ, Mustafa KOÇ

Pages : 151-164

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada ülkelerin finansal gelişmişlikleri ile enerji tüketimleri arasındaki nedensellik ilişkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında dört farklı kıtadan 57 ülke incelenmiş, bu ülkelere ait 1971-2010 yılları aralığındaki veriler kullanılmıştır. Finansal gelişmişlik göstergeleri olarak banka mevduat varlıklarının GSYİH’ye oranı insert ignore into journalissuearticles values(Fin1);, finansal sistem mevduatlarının GSYİH’ye oranı insert ignore into journalissuearticles values(Fin2);, özel kredilerin GSYİH’ye oranı insert ignore into journalissuearticles values(Fin3); kullanılmıştır. Enerji tüketimi verileri kilogram cinsinden kişi başı tüketilen petrol miktarı olarak kabul edilmiştir. Analiz kapsamında öncelikle panelin durağanlık seviyesini belirlemek üzere yatay kesit bağımlılığını dikkate alan ikinci nesil panel birim kök testlerinden SURADF panel birim kök testi uygulanmıştır. Aynı seviyede durağan olan değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin tespitinde yatay-kesit bağımlılığını dikkate alan Dumitrescu & Hurlin insert ignore into journalissuearticles values(2012);, farklı seviyede durağan olan değişkenler için ise yine yatay-kesit bağımlılığını dikkate alan Emirmahmutoğlu & Köse insert ignore into journalissuearticles values(2011); panel nedensellik testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, sadece kıyı ülkelerinde finansal gelişim ile enerji tüketimi arasında ilişki tespit edilmiştir. Beklenenin aksine finansal gelişmişliğin, enerji tüketimi üzerine etkisi gelişmemiş ülkelerde de ortaya çıkmış ve bu durum seçilen finansal gelişmişlik göstergeleri sebebiyle olduğu açıklanmıştır.
Keywords : Finansal Gelişmişlik, Enerji Tüketimi, Yatay Kesit Bağımlılığı, Panel Birim Kök, Panel Nedensellik Testi