TÜRKİYE’DE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SİSTEMİ VE 6360 SAYILI YASA İLE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SİSTEMİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER: VAN ÖRNEĞİ

Authors :   Ferit İZCİ, menaf TURAN

Pages : 117-152

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2013-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Gerek dünyada gerekse Türkiye’de büyük kentlerin nasıl bir modelle yönetileceğine ilişkin çalışmalar öteden beri süregelmektedir. Bu konuda birbirinden farklı yaklaşımlar geliştirilmiş, uygulamalar denenmiştir. İlk akla gelenler Londra, Paris, Toronto, Tokyo ve İstanbul gibi büyük kentlerdir. Kuramsal yaklaşımlar ve uygulama modellerindeki tartışmalarda iki ana eksen üzerinde durulduğu gözlemlenmektedir. Birinci eksen hangi ölçekte hizmetlerin etkin ve verimli sunulacağı diğeri de hangi ölçekte yerel demokrasinin daha fazla işleyeceği ile ilgilidir. Bu çalışmada sözü edilen iki eksen üzerindeki kuramsal tartışmalar analiz edilerek ülkemizde büyük kent yönetimlerine ilişkin düzenlemelerde hangi modelin esas alındığı ortaya konmaktadır. Bunu saptamak amacıyla da 2012 yılının Aralık ayında çıkarılan ve başta 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu olmak üzere birçok kanunda değişiklik yapan 6360 sayılı Kanun ve ondan önceki düzenlemelerden yola çıkılmıştır. Son düzenleme ile büyükşehir sisteminde idari, mali, siyasi ve kamusal hizmetlerin sunumu bakımından önemli değişiklikler olmuş, Türkiye’deki büyükşehir belediyesi sayısı da 29’a çıkarılmış, bu yerlerde il özel idareleri kaldırılmış, köyler ve beldeler mahalleye dönüştürülmüştür. Bu yeni yapının uygulanacağı 13 yeni büyükşehir belediyesinden biri olan Van ili örnek olay olarak seçilmiş ve sözkonusu değişikliklerin Van ilini hangi boyutlarda nasıl etkilediği Van’a ilişkin verilerin tablolaştırılması yoluyla saptanmıştır. Çalışmanın temel amacı yeni büyükşehir sisteminin temel özelliklerini belirlemek, kamuoyunda ve akademik çevrelerde konunun nasıl ele alındığını aktarmak ve somut bir örnek üzerinden tartışmalara katkıda bulunmaktır
Keywords : Büyükşehir sistemi, yerelleşme, merkezileşme, belediye, il özel idaresi, Van Belediyesi