İMAM RABBANİ’NİN EFZALİYYETİ MESELESİ VE ‘ŞEHİD’ KAVRAMI EKSENLİ ÇÖZÜMÜ

Authors : Mehmet ATALAY

Pages : 41-53

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İmâm Rabbânî Ahmed Farukî Serhendî; etkisi bütün İslâm coğrafyalarına yayılmış, özellikle büyük eseri Mektûbât ’ı dolayısıyla ‘Müceddid-i Elf-i Sânî’ insert ignore into journalissuearticles values(Hicri İkinci Bin Yılın Yenileyicisi); unvanını kazanmış son derece önemli bir âlim-sûfî simadır. Tam anlamıyla hem âlim hem de sûfî olarak İslâm tarihi boyunca kendi dönemine dek teşekkül etmiş/birikmiş büyük problematikleri nihaî çözüme kavuşturmuş olması, İmâm Rabbânî’yi önemli ve nadide kılan temel hususlardandır. Büyük eseri ve şaheseri Mektûbât ’da İmâm Rabbânî; kendi dinî-manevî işlev, önem ve faziletine dair bildirimlerde de bulunur. Yaşadığı manevî tecrübeleri kendi manevî öğretmenine anlattığı mektuplardan birinde tezahür eden bu bildirimlerden biri ve belki de en önemlisinin; İmâm Rabbânî’nin, İslâm ümmetinin Hz. Peygamber’den sonra gelen en önemli siması demek olan Hz. Ebubekir’den dinî-manevî fazilet ve makam açısından daha üstün bir konumda olduğu fikrini yansıtmakta ya da anıştırmakta olduğu iddia edilmektedir. Bu dinî-manevî fazilet ve derece bildirimi, İmâm Rabbânî hakkında birtakım spekülasyonlara sebebiyet vermiş, hatta bir müddet boyunca zindanda tutulmasının temel sebepleri arasında sayılmıştır. İmâm Rabbânî Mektûbât ’ında bu meseleyi bizzat ele alır ve bu mesele etrafında teşekkül eden soruları bizzat cevaplandırır: İmâm Rabbânî’nin kendi dinî-manevî işlev, önem ve derecesine ilişkin olmak üzere yaşadığı manevî tecrübenin Hz. Ebubekir’e mutlak anlamda üstün olduğuna delalet etmesi söz konusu değildir. Diğer bir deyişle, İmâm Rabbânî’nin Hz. Ebubekir’le bu bağlamda mukayesesi ancak cüz’î nitelik ve boyutlu bir mukayesedir ve nihaî tahlilde bu mukayese, ümmetin şehîdlerinin ümmetin Peygamber’i ile mukayese edilmesine benzemektedir.
Keywords : İmam Rabbani, Hz Ebubekir, Müceddid i Elf i Sânî, Efzaliyyet, Şehîd