DÖVİZ KURU DEĞİŞİKLİKLERİNİN BATI AKDENİZ BÖLGESİ İHRACATI ÜZERİNE ETKİLERİ

Authors : Oğuzhan Süllü, Süha Çelikkaya

Pages : 161-183

Doi:10.61904/sbe.1520546

View : 45 | Download : 109

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, reel efektif döviz kurunda meydana gelen değişikliklerin Batı Akdeniz Bölgesi’nin ihracatı üstündeki uzun ve kısa dönem etkileri, 2002:1 ile 2022:12 dönemi için aylık verilerle incelenmiştir. Başlangıçta, değişkenlerin durağanlığı ADF test istatistiği ile analiz edilmiştir. ADF test istatistiği sonucunda, iki değişkenin de düzey durumunda birim kök içerdikleri; ancak, birinci farklarının alınması durumunda durağanlaştıkları saptanmıştır. Değişkenlerin benzer düzeyde durağanlaşmaları nedeniyle aralarındaki uzun dönemli ilişki Engle-Granger eşbütünleşme analiziyle; kısa dönemli ilişki ise hata düzeltme modeli ile analiz edilmiştir. Analizden çıkartılan bulgulara göre, uzun dönemde reel efektif döviz kuru ile Batı Akdeniz Bölgesi ihracatı arasında anlamlı ve doğrusal regresyon bulunduğu tespit edilirken; kısa dönemde ise değişkenler arasındaki ilişki anlamlı çıkmamıştır. Bunun yanında, hata düzeltme katsayısının işareti beklentiler doğrultusunda negatif işaretli ve anlamlı çıkmıştır. Bu sonuç, kısa dönemli değişkenlerde oluşan sapmaların uzun dönemde denge değerine yakınsadığını göstermektedir. Bu bulgulara göre, Batı Akdeniz Bölgesi ihracatını artırmak için reel efektif döviz kurundan etkin bir araç olarak yararlanılabileceği görülmektedir.
Keywords : Reel Efektif Döviz Kuru, Batı Akdeniz Bölgesi, Engle-Granger Eşbütünleşme Analizi, Hata Düzeltme Modeli