- Tarım Bilimleri Dergisi
- Volume:22 Issue:2
- Canal Geometry, Flow Velocity, Dallisgrass (Paspalum dilatatum Poir.) Density and Soil Phosphorous E...
Canal Geometry, Flow Velocity, Dallisgrass (Paspalum dilatatum Poir.) Density and Soil Phosphorous Effects on Hydraulic Resistance of Vegetated Canals
Authors : Abolfazl NASSERI
Pages : 187-195
Doi:10.1501/Tarimbil_0000001380
View : 13 | Download : 9
Publication Date : 2016-03-01
Article Type : Research Paper
Abstract :Adi yalancı darı Paspalum dilatatum Poir. sulama kanallarında akışı azaltmakta ve işletme-bakım sorunlarına neden olmaktadır. Bu çalışma, otlanmış kanallarda Adi yalancı darı’nın pürüzlülük katsayısını nasıl etkilediğini ve topraktaki mevcut fosfor ile adi yalancı darı kuru ağırlığı arasındaki ilişkiyi araştırmak amacıyla yapılmıştır. Ayrıca; çalışma İran’da Mogan ovasında bulunan otlanmış kanallardaki pürüzlülük katsayısı ile adi yalancı darı yoğunluğu ve topraktaki mevcut fosfor miktarı arasındaki ilişkiyi belirlemeyi de amaçlamaktadır. Araştırma sonucunda; pürüzlülük katsayısı değerleri 0.01-0.032 arasında değişmiş ve ortalama olarak 0.09 olarak bulunmuştur. Diğer değişkenlerin olmadığı varsayıldığında, adi yalancı darı ile otlanmış kanallardaki pürüzlülük katsayısı değişkenlerini, sadece akış hızı ve kanal eğiminin etkilediği söylenebilir. Bu nedenle; bağımlı değişken olarak pürüzlülük katsayısını, bağımsız değişken olarak da akış hızı ve kanal eğimini kapsayan regresyon modeli geliştirilmiştir. Otlanmış kanalların kenarlarında ve tabanındaki mevcut fosfor miktarı 4.2’den 37 mg kg-1’e kadar yükselmiştir. En yüksek kuru madde miktarı 16.7 mg kg-1 fosfora sahip kanaldan 100 m2’ye 16 kg olarak elde edilmiştir. Ayrıca, akış hızı fonksiyonu, kanal eğimi, adi yalancı darı yoğunluğu ve mevcut toprak fosforunu pürüzlülük katsayısı olarak tanımlayan başka bir model de geliştirilmiştir. Sonuç olarak; kanallardaki adi yalancı darı yoğunluğunu azaltmak için fosfor kaynaklarının belirlenmesi ve sulama kanallarının dağılımının sınırlandırılmasının gerekli olduğu önerilmektedirKeywords : Yarayışlı toprak fosforu, Adi yalancı darı Paspalum dilatatum Poir, Hidrolik direnç, Sulama kanalları, Pürüzlülük katsayısı