Çanakkale Bölgesinde Ayçiçeği Tarımında Azaltılmış ve Klasik Toprak İşlemenin Toprak Özellikleri ve Ürün Verimi Üzerine Etkisi

Authors : Mert KORKMAZ, Sakine ÖZPINAR

Pages : 129-137

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2015-08-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Ayçiçeği insert ignore into journalissuearticles values(Helіanthus annuus L.); dünyada ve ülkemizde en önemli yağ bitkilerinden olup, bitkisel yağ üretiminin önemli bir miktarını karşılamaktadır. Ülkemizde başta Marmara ve İç Anadolu bölgesi başta olmak üzere genellikle tahıllarla ekim nöbetine alınarak yetiştirilmektedir. Ancak, birim alandaki üretim miktarı yüksek verimli ve hastalıklara dayanıklı tohumluk kullanmasının yanı sıra toprak işleme gibi diğer kültürel uygulamaların da etkisindedir. Kulaklı pulluğun kullanıldığı klasik toprak işleme yöntemi olarak bilinen uygulama şekli halen yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak bu yöntem toprak özelliklerini bozduğu gibi girdi maliyetini de artırmaktadır. Bu amaçla klasik toprak işleme yöntemine alternatif olarak toprağı devirmeden işleyen çizel ve yüzeysel işleyen rototiller toprak işleme yöntemleri olarak ele alınmış ve bunların 0-10, 10-20 ve 20-30 cm’deki toprak özellikleri ve ürün verimi üzerine olan etkileri incelenmiştir. Çalışma on yıl aşkındır çakılı deneme özelliğindeki bir alanda yürütülmüş ve ayçiçeği ürününe ait ilk yıllın verileri burada ele alınmıştır. Sonuçta her üç yönteminde toprak işleme öncesi ve hasat sonrası alınan toprak örneklerinde hacim ağırlığını azaldığı belirlenmiştir. Ancak, yöntemler arasında en yüksek hacim ağırlığı pulluk parselinin 20-30 cm’de saptanmıştır. Diğer taraftan ilk tabla oluşum döneminde 0-40 cm’de ölçülen penetrasyon direnci değerleri, rototillerde 1 MPa’ın altında kalırken, çizelde ise 15 cm’nin altındaki derinliklerde 1 MPa’ın üzerinde saptanmıştır. Pulluk parselinde ise üst toprak katmanında penetrasyon direnci rototiller ile benzerlik sağlamış, ancak çizel değerlerinin altında kalmıştır. Ancak 20 cm’den itibaren pullukta ölçülmüş değerler 2 MPa’ın üzerine çıkmıştır. Pulluktaki yüksek penetrasyon değerlerine rağmen, tohum verimi çizel ve rototillere göre sırasıyla %45 ve %13 oranında daha yüksek çıkmıştır.
Keywords : Ayçiçeği, toprak işleme