Türkiye’de İmal Edilen Odun Pelet Örneklerinin Kalite Özelliklerinin ve Standartlara Uygunluğunun Belirlenmesi

Authors : Türkan AKTAŞ

Pages : 25-40

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2022-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, ülkemizde yakıt olarak imalatı ve satışı yapılan odun peletlerinin kalite özellikleri belirlenmiş ve katı biyo-yakıtların yakıt özelliklerine yönelik farklı standartlara insert ignore into journalissuearticles values(DIN51731, DIN Plus, ÖNORM 7135, ISO 17225-2); uygunluğu araştırılmıştır. Ayrıca, bu peletler için baca gazı analizleri de gerçekleştirilmiştir. Elde edilen emisyon sonuçları, Avrupa Birliği 2015/1185 ve 2015/1189 yönetmelikleri, TS EN 303-5 standardı, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği insert ignore into journalissuearticles values(SKHKKY);” ve “Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” insert ignore into journalissuearticles values(IKHKKY); tarafından belirlenen emisyon sınırları ile karşılaştırılmıştır. Bu amaçla, Türkiye’de 5 farklı şehirden odun peleti imalatı ve satışı yapan 10 farklı firmadan örnekler toplanmış ve alınan örneklerin standartlarda limit değerleri belirtilen özelliklerden olan uzunluk, çap, yoğunluk, mekanik dayanıklılık, nem içeriği, kül içeriği, ısıl değer ve baca gazı emisyon değerleri saptanmıştır. Ölçüm sonuçlarına göre, pelet örneklerinde uzunluk değeri 15.69-30.82 mm, çap değeri 6.06-10.39 mm, pelet yoğunluk değeri 944.91-1148.23 kg/m3, yığın yoğunluk değeri 482.8-641.8 kg/m3, mekanik dayanıklılık değeri %95.11-99.22, nem içerikleri %4.32-5.72, kül içerikleri %1.03-2.16, ısıl değerleri 18.08-18.49 MJ/kg arasında saptanmıştır. Baca gazı emisyon değerlerinden O2 içeriği %12.7-71.7, CO miktarı 1443-2127 ppm, NOx miktarı ise 83.7-213.0 ppm arasında ölçülmüştür. Ülkemizde de geçerli olan ISO 17225-2 standardında belirtilen kalite özelliklerine ilişkin sınır değerler açısından da pelet örneklerinde uzunluk, nem içeriği, ısıl değer açısından örneklerin %100’ünün uygun; çap, yığın yoğunluğu açısından da örneklerin %80` inin standartlara uygun olduğu belirlenmiştir. Öte yandan kül içerikleri incelendiğinde, örnekler içinde ENplusA1 sınıfına uygun pelet örneği olmadığı, %40` ının ENplusA2 sınıfına ve %80`inin ise ENplusB sınıfına girdiği, %20`sinin standart dışı olduğu saptanmıştır. Pelet örneklerinin CO emisyon değerleri AB yönetmeliklerinde belirlenen emisyon sınır değerini aşmıştır dolayısıyla AB Ekodesign-direktifinde belirtilen hiçbir ısıtma sisteminde bu çalışma kapsamında incelenen örneklerin uygun olmadığı belirlenmiştir. Aynı şekilde IKHKKY ve SKHKKY’de belirlenen emisyon limitleri incelendiğinde de bu yönetmeliklerde belirtilen yakma sistemlerinde pelet örneklerinin CO emisyonu açısından uygun olmadığı belirlenmiştir. TS EN 303-5 standardında belirtilen CO emisyon değerlerine göre incelediğimiz tüm pelet örneklerinin sadece `Sınıf 3``e 50 kW ısıl güç değerine kadar tüm ısıtma sistemlerinde kullanılabileceği, peletlerin %80’inin 50kW-150 kW ısıl güce sahip sistemlerde kullanılabileceği fakat daha yüksek ısıl güce sahip sistemler için hiçbirinin kullanımının uygun olmadığı saptanmıştır.
Keywords : Odun Peleti, Baca Gazı, Pelet Kalite Standartları, Biyokütle