Siirt Fıstık (Pistachio vera L.) Çeşidinin Yük Altındaki Davranışının Belirlenmesi

Authors : Fatih Göksel PEKİTKAN, Reşat ESGİCİ

Pages : 189-197

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2023-01-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye, fıstık insert ignore into journalissuearticles values(Pistachiovera L.); üretimi bakımından İran ve Amerika’dan sonra dünyada üçüncü sırada yer almaktadır. Üretim miktarının % 91’i Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden sağlanmaktadır. Fıstık, bölge ekonomisi için büyük bir öneme sahiptir. Bölgede fıstık üretimi yoğun olarak Şanlıurfa, Gaziantep, Adıyaman ve Siirt illerinde yapılmaktadır. Siirt ilinde kendi ismiyle anılan Siirt fıstığının son yıllarda artan fiyatlara paralel olarak üretim alanlarında ve üretim miktarlarında büyük artışlar meydana gelmiştir. 2002 yılında 45.000 dekarlık alanda üretim yapılırken, 2018 yılında yaklaşık 7 kat artarak 300.000 dekara ve 2021 yılında ise 334.950 dekarlık alana çıkmıştır. Fıstık tarımında en önemli sorunların başında hasat işlemi gelmektedir. Hasat işlemi tamamen insan iş gücüne dayalı olarak elle yapılmaktadır. Hasat işlemi yaklaşık olarak bir ay sürmektedir. Bu da üretim maliyetlerini artırmaktadır. Bölgede mekanik hasat uygulamaları son derece sınırlıdır. Bu çalışmada Siirt fıstık çeşidinin mekanik hasadı için temel bazı parametrelerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda faklı olgunluk dönemlerinde meyvenin daldan kopma kuvveti ile meyve ağırlıkları arasındaki değişimler incelenmiştir. Ayrıca, hasat döneminde olgunlaşmış tanelerin yük altında farklı pozisyonlarda kırılma kuvvetleri ve kırılma enerjisi değerleri ölçülmüştür. Kopma kuvveti için çeki basıya çalışan bir kuvvet ölçer kullanılırken insert ignore into journalissuearticles values(Model FG-20, LutronInstrument);, kırılma kuvvetleri için Llyod LRX marka biyolojik malzeme test cihazı kullanılmıştır. Sonuç olarak en düşük kopma kuvveti değerleri, hasat döneminde, 2.2-14.5 N arasında elde edilmiştir. Farklı yükleme pozisyonlarda yapılan yüklemelerde kırılma kuvvet değerleri bakımından önemli bir farklılık meydana gelmemiştir insert ignore into journalissuearticles values(p<0.05);. En düşük kırılma enerjisi 41.80 Ncm olarak uzunlamasına yapılan yüklemede elde edilmiştir.
Keywords : Antep fıstığı, Meyve kopma direnci, Kırılma direnci, Kırılma enerjisi