Türkiye Ekmeklik Buğday Genotiplerinde Tescil Yılı ile Bitki Boyu, Çim Kını Uzunluğu ve Tane Verimi Arasındaki İlişkiler

Authors : Sinan BAYRAM, Ali ÖZTÜRK, Murat AYDIN

Pages : 7-14

Doi:10.21566/tarbitderg.358993

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2017-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, 2009–2011 döneminde Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanı ve Tarla Bitkileri Bölümü bitki büyütme odalarında yürütülmüş, bitki materyali olarak 64 ekmeklik buğday genotipi kullanılmıştır. Genotipler tescil yıllarına göre gruplandırılmış insert ignore into journalissuearticles values(yerel genotipler, 1929–1968, 1970–1979, 1988– 1994, 1995–1999 ve 2000–2006 dönemleri);; dört farklı test ortamındaki çim kını uzunlukları ile bitki boyu ve tane verimi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Tescil yılı ile bitki boyu, toprak-karanlık çim kını uzunluğu, toprak-aydınlık çim kını uzunluğu ve kâğıt-karanlık çim kını uzunluğu arasında olumsuz ve önemli, tescil yılı ile tane verimi arasında ise olumlu ve önemli ilişki olduğu belirlenmiştir. Grupların incelenen karakterler ile olan ilişkileri biplot analiz yöntemi ile incelenmiş, biplot grafiğinde yerel genotiplerin bitki boyu ve çim kını uzunluklarına çok yakın, tane verimine ise uzak olduğu, tescil yılı arttıkça grupların bitki boyu ve çim kını uzunluğundan uzaklaşıp tane verimine yaklaştığı görülmüştür. 2000–2006 döneminde tescil edilen çeşitlerin oluşturduğu VI. grubun çim kını uzunluğu ve bitki boyuna en uzak, tane verimine ise en yakın olduğu belirlenmiştir. Islah çalışmalarının Türk ekmeklik buğday çeşitlerinde bitki boyu ile birlikte çim kınını da kısalttığı, tane verimini ise arttırdığı belirlenmiştir.
Keywords : Ekmeklik buğday, tescil yılı, bitki boyu, çim kını uzunluğu