Hadis İlmi Açısından `Men Hafiza` Rivâyeti ve Manzum Kırk Hadis Geleneğine Tesiri

Authors : Mustafa YÜCEER

Pages : 931-970

Doi:10.47424/tasavvur.791737

View : 15 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Peygamber’den insert ignore into journalissuearticles values(s); nakledilen rivayetler dine ait hükümleri bildirmekle beraber toplumsal ve kültürel bağları da etkilemiştir. Rivayetlerin tedvini ile birlikte ortaya çıkan hadis edebiyatı dinin bütün konularını kapsayan eserlerin yanında belirli konuları veya özellikleri barındıran metinler etrafında gelişmiştir. Bu eserlerden kırk hadisler, zayıf hükmü verilen bir rivayette geçen Hz. Peygamber’in şefaatine ulaşma ve fakih olarak diriltilme düşüncesiyle yaygınlık kazanmıştır. Özellikle Abdurrahman Câmî’nin etkisiyle kırk hadisler tam veya kısmî iktibasla ya da tercüme yoluyla nazma çekilerek Osmanlı döneminde manzum kırk hadis geleneği oluşmuştur. Bu makalede zikri geçen ve zayıf kabul edilen `men hafıza` rivayeti hadis ilminin kriterlerine göre incelenmiş tespit edilen 13 sahabiden 41 farklı tariki değerlendirilmiştir. Ayrıca rivayette yer alan idrac ve lafız farklılıkları ile muhaddislerin bu rivayetle ilgili görüşleri dile getirilmiştir. Rivayetin muhtevasına dair yapılan tahlillerin yanı sıra Osmanlı şairleri özelinde rivayetin kırk hadis geleneğine etkisi ortaya konmuştur.
Keywords : Kırk Hadis, Tahrîc, Osmanlı Manzum Hadis Edebiyatı