فنُّ الإتباعِ ودقَّةُ الـمعنَى في اللُّغةِ العربيَّةِ

Authors : Yusuf AKÇAKOCA

Pages : 1-30

Doi:10.47424/tasavvur.1067176

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tüm dillerde olduğu gibi Arapçada da söz diziminde çeşitli yapılar bulunmaktadır. Bu yapıların bir kısmı fonetik, bir kısmı ise sentaks kaynaklıdır. Bu çalışmada, Arapçada sentaks yapı formu içinde bulunan iṭba‘ konusu ele alınmıştır. Öncelikle vezin ve kafiye açısından birinci kelimeyi pekiştirmek için ikinci bir kelimeyi getirmekten ibaret olan iṭba‘ olgusu Arapçadaki kullanımı açısından incelenmiştir. Arapçada “Hasenun besenun” sözü iṭba‘a misal verilebilir. Bu örnekte ikinci kelime olan besenun kelimesinin, hasenun kelimesini vurgulamak için getirildiği ve ayrıca cümleye fonetik bir biçim kattığı söylenebilir. Bu bağlamda iṭba‘ kullanımının cümledeki faydasının tezyin ve takviye etmek olduğunu söylemek mümkündür. Türkçede çeşitli kısımlarıyla “ikileme” başlığı altında ele alınan bu konuya çalışmada Türkçe açısından değinilmemiştir. Daha çok iṭba‘ örneklerinin klasik dönem kullanımları ele alınmıştır. Nitekim modern dönemde bunların büyük bir kısmı tedavül dışıdır. Ancak edebi metinlerde bu kullanım türüyle karşılaşmak mümkündür. Arapçada bu konu iṭba‘, muhâzat, müzavece, izdivāc gibi farklı başlıklarla ele alınmıştır. Bu çalışmada konu, iṭba‘ ismiyle irdelenmiştir. Nitekim diğer isimlerle arasında bazı farklar bulunmaktadır. Bu nedenle çalışmamız iṭba‘’ın türevleri ile aralarındaki anlam esaslı farkların incelenmesi ve ortaya çıkan sonuçların tespitiyle nihayet bulmuştur.
Keywords : Arap Dili ve Belagatı, İkileme, Tekrar, Pekiştirme, Vurgu