Determination of Energy Balance and Greenhouse Gas Emissions (GHG) of Cotton Cultivation in Turkey: A Case Study from Bismil District of Diyarbakır Province

Authors : Mehmet Fırat BARAN, Osman GÖKDOĞAN, Yilmaz BAYHAN

Pages : 322-332

Doi:10.33462/jotaf.795179

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2021-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’nin Diyarbakır ilinin Bismil ilçesinde pamuk yetiştiriciliğinin enerji bilançosu ve sera gazı emisyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. 2018-2019 yetiştiricilik sezonunda basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilen 73 işletme ile yüzyüze anket yapılarak pamuk yetiştiriciliğinin enerji bilançosu ve sera gazı emisyonu hesaplanmıştır. Pamuk yetiştiriciliğinde enerji girdisi ve enerji çıktısı sırasıyla 54 617.62 MJ ha-1 ve 65 984.42 MJ ha-1 olarak hesaplanmıştır. Girdiler sırasıyla 18 608.40 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(34.06%); ile elektrik enerjisi, 15 254.67 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(27.93%); ile kimyasal gübre enerjisi, 14 364.68 insert ignore into journalissuearticles values(26.30%); ile dizel yakıt enerjisi, 3 559.50 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(6.53%); ile sulama suyu enerjisi, 1 152.79 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(2.11%); ile makine enerjisi, 1 075.76 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(1.96%); ile kimyasal enerji, 307.98 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(0.57%); ile tohum enerjisi, 293.84 MJ ha-1 insert ignore into journalissuearticles values(0.54%); ile insan işgücü enerjisinden oluşmaktadır. Pamuk yetiştiriciliğinde toplam girdi enerjisinin %67.43’ü doğrudan, %32.57’si dolaylı, %7.62’si yenilenebilir ve %92.38’i ise yenilenemez olarak sınıflandırılabilir. Pamuk yetiştiriciliğinde enerji kullanım etkinliği, spesifik enerji, enerji verimliliği ve net enerji sırasıyla 1.21, 9.77 MJ kg-1, 0.10 kg MJ-1 ve 11 366.80 MJ ha-1 olarak hesaplanmıştır. Pamuk yetiştiriciliğinde toplam sera gazı emisyonu 6 482.36 kgCO2-eşha-1 olarak hesaplanmış olup, en büyük oran %47.94 insert ignore into journalissuearticles values(3 107.60 kgCO2-eqha-1); ile elektrik olarak hesaplanmıştır. Elektriği sırasıyla %16.29 insert ignore into journalissuearticles values(1 055.67 kgCO2-eşha-1); ile azot, %14.82 insert ignore into journalissuearticles values(960.50 kgCO2-eşha-1); ile sulama suyu, %10.86 insert ignore into journalissuearticles values(704.08 kgCO2-eşha-1); ile dizel yakıt, %3.07 insert ignore into journalissuearticles values(199.14 kgCO2-eşha-1); ile tohum, %2.28 insert ignore into journalissuearticles values(147.76 kgCO2-eşha-1); ile kimyasallar, %1.78 insert ignore into journalissuearticles values(115.64 kgCO2-eşha-1); ile fosfor, %1.62 insert ignore into journalissuearticles values(104.94 kgCO2-eşha-1); ile insan işgücü, %1.26 insert ignore into journalissuearticles values(81.85 kgCO2-eşha-1); ile makine ve %0.08 insert ignore into journalissuearticles values(5.18 kgCO2-eşha-1); ile potasyum takip etmiştir. Ayrıca pamuk yetiştiriciliğinde GHG oranı 1.16 kgCO2-eşkg-1 olarak hesaplanmıştır.
Keywords : enerji kullanım etkinliği, enerji verimliliği, GHG oranı, net enerji, spesifik enerji