Marjinal Arazi Koşulları ve Ekim Zamanının Mentha × piperita’nın Verim ve Kalitesine Etkileri

Authors : Amir SOLTANBEİGİ, Menşure ÖZGÜVEN

Pages : 702-717

Doi:10.33462/jotaf.893022

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2021-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Marjinal arazi koşullarında yürütülen bu çalışmada 2 farklı ekim zamanının insert ignore into journalissuearticles values(sonbahar ve ilkbahar); Tıbbi Nane insert ignore into journalissuearticles values(Mentha × piperita L. var. Mitcham);’nin verim ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Deneme Doğu Akdeniz’in Çukurova Bölgesinde tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Sonuçlara göre en yüksek bitki boyu insert ignore into journalissuearticles values(43 cm);, taze herba verimi insert ignore into journalissuearticles values(12763 kg ha-1);, kuru herba verimi insert ignore into journalissuearticles values(3407 kg ha-1);, kuru yaprak verimi insert ignore into journalissuearticles values(1976 kg ha-1); ve uçucu yağ verimi insert ignore into journalissuearticles values(56.3 Lt ha-1); ilkbahar ekimlerinde saptanmştır. En yüksek uçucu yağ oranı 1. biçimlerde saptanarak, ekim zamanı açısından önemli bir fark bulunmamıştır. Deneme genelinde en yüksek uçucu yağ oranı % 4.0 olarak saptanmıştır. Yıl bazında ilk biçimlere ait verim değerleri daha yüksek bulunarak, denemenin son hasadına doğru verimde düşüş izlenmiştir. Gaz kromatografisi analizi sonuçlarına göre, oksijenli monoterpenler, M. × piperita uçucu yağının insert ignore into journalissuearticles values(% 74.21-80.86); major kimyasal bileşen grubunu oluşturmuştur. En yüksek oksijenli monoterpenler, her iki ekim sezonunda da 1. biçimlerde saptanmıştır. Menthol insert ignore into journalissuearticles values(% 23.2-37.46); ve menthone insert ignore into journalissuearticles values(% 22.82-31.56); major bileşenler olarak belirlenmiştir. Menthol oranı sonbahar plantasyonunda daha yüksek bulunmakla birlikte, bu oran her yıl bir öncekine göre düşüş göstermiştir. Biçimler ilerledikçe menthone oranı da yükselmiştir. Menthone arttıkça, menthol’da düşüş gerçekleşmiştir. α-Pinene insert ignore into journalissuearticles values(% 2.33-5.61);, limonene insert ignore into journalissuearticles values(% 0.63-4.13);, 1,8-cineole insert ignore into journalissuearticles values(% 5.22-9.98);, menthofuran insert ignore into journalissuearticles values(% 1.47-4.72);, isomenthone insert ignore into journalissuearticles values(% 1.14-5.95);, menthyl acetate insert ignore into journalissuearticles values(% 2.14-5.2); ve neomenthol insert ignore into journalissuearticles values(% 1.09-2.5); diğer önemli bileşenleri olarak tespit edilmiştir. Marjinal arazi şartlarında yetişen M. × piperita’ya ait tarımsal verim nispeten düşük olsa da kalite bakımından üstün bulunarak, standartlara uyumlu olmuştur. M. × piperita kültürü su sorunu olmayan marjinal arazilerde ekonomik açıdan uygundur.
Keywords : Marjinal arazi, Menthol, Sonbahar, Tıbbi nane, Uçucu yağ, İlkbahar