F2 Kademesindeki Oleik ve Yarı Oleik Aspir Genotiplerinin (Carthamus tinctorius L.) Bazı Morfolojik ve Teknolojik Karakterlerinin Belirlenmesi

Authors : Emrullah CULPAN, Burhan ARSLAN

Pages : 156-165

Doi:10.33462/jotaf.939103

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2022-01-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü araştırma ve uygulama arazisinde 2018, 2019 ve 2020 yıllarında yürütülen bu araştırmada, melezleme ile geliştirilmiş olan bazı oleik ve yarı oleik aspir genotiplerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Dinçer 5-18-1 aspir çeşidi ile PI 603208 genotipinin melezlenmesinden elde edilmiş olan 11 adet F2 kademesindeki melez genotip materyal olarak kullanılmış, iki standart oleik aspir çeşidi ile bu melezlerin ebeveynleri insert ignore into journalissuearticles values(Dinçer 5-18-1, PI 603208, Olas ve Asol); karşılaştırılmıştır. Tarımsal ve teknolojik özelliklerinin saptanması amacıyla araştırmada, bitki boyu insert ignore into journalissuearticles values(cm);, dal sayısı insert ignore into journalissuearticles values(adet); tabla sayısı insert ignore into journalissuearticles values(adet);, tabla çapı insert ignore into journalissuearticles values(cm);, 1000 tane ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(g);, tohum verimi insert ignore into journalissuearticles values(kg da-1);, kabuk oranı insert ignore into journalissuearticles values(%);, yağ oranı insert ignore into journalissuearticles values(%);, yağ verimi insert ignore into journalissuearticles values(kg da-1); ve yağ asitleri kompozisyonu insert ignore into journalissuearticles values(%); gibi karakterler ölçülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre melez genotiplerin tohum verimi değerleri 120.73-187.80 kg da-1, yağ oranı değerleri % 31.67-36.49 ve yağ verimi değerleri 40.43-63.92 kg da-1 arasında değişerek geniş bir varyasyon göstermiştir. Araştırmada melez genotiplerden en yüksek yağ oranı EC/ol-7 genotipinden insert ignore into journalissuearticles values(% 36.49); elde edilirken, en yüksek tohum verimi ve yağ verimi EC/ol-8 genotipinden elde dilmiştir insert ignore into journalissuearticles values(sırasıyla 187.80 ve 63.92 kg da-1);. Melez genotipler arasında en yüksek oleik yağ asidi içeriği ise EC/ol-11 genotipinden elde edilmiştir insert ignore into journalissuearticles values(% 61.79);. Yağ oranı, tohum verimi ve oleik yağ asidi içeriği bakımından belirlenen ıslah amaçları doğrultusunda F2 kademesindeki 5 adet genotipin insert ignore into journalissuearticles values(EC/ol 5, EC/ol 6, EC/ol 7, EC/ol 8 ve EC/ol 11); diğer genotiplerden üstün olduğu belirlenmiştir. Diğer genotiplerden de ilerleyen kademelerde insert ignore into journalissuearticles values(F3 ve F4); hem stabil olanlar hem de ümitvar olanlar belirlenecektir.
Keywords : Aspir, Yağ Oranı, Tohum Verimi, Melezleme, Oleik Asit