Gebelik Başına Tohumlama Sayısının Süt Sığırlarının Islahında Önemi ve Ekonomik Kayıplar: Siyah Alaca Süt Sığırı Örneği

Authors : Eyüp Töre, Yahya Tuncay Tuna, Ahmet Refik Önal

Pages : 1091-1098

Doi:10.33462/jotaf.1310772

View : 95 | Download : 65

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Süt sığırcılığında, süt ve döl verimi işletmelerin karlılığı üzerinde doğrudan etkili iki ölçüttür. Farklı ölçütler kullanılarak ölçülmeye çalışılan döl verimi dişi sığırlar için kısaca zamanında gebe kalma ve sağlıklı yavruları ileriki yaşlarına kadar doğurma yeteneği olarak tanımlanabilir. Dişi sığırdan beklenen, zamanında gebe kalması ve sürüde kaldığı sürece sağlıklı buzağı doğurma yeteneğini korumasıdır. Gebelik Başına Tohumlama Sayısı, dişilere ait döl verim ölçütlerinden ilkine damızlıkta kullanma yaşı ile dolaylı olarak ilişkili iken servis periyodu, Buzağılama aralığı ve Buzağılama Yılı üzerinde doğrudan etkili olan bir ölçüttür. Bu araştırma ile gebelik başına tohumlama sayısının (GBTS) süt sığırlarının ıslahında önemi ve ekonomik kayıplar ortaya konmaya çalışılmıştır. Tekirdağ İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine (DSYB) kayıtlı ve halen üretime devam eden süt sığırcılık işletmelerinin 2013-2019 yılları arasındaki 20662 siyah alaca süt sığırına ait (39938 adet) döl verim kayıtları (GBTS) araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Buzağılama Yıllarının etkisini ele aldığımızda; farklılığı yaratan yılların en düşük 2014 yılı (1.76 ± 0.022) ortalamasının olduğu, en yüksek ortalama (1.95± 0.020) olarak da 2015 yılı verilerinden kaynaklandığı görülmektedir. (p<0.01). Mevsimlerin GBTS’na etkileri irdelendiğinde farklılığın kış (1.81 ± 0.015) ve sonbahar (1.94 ± 0.016) mevsimlerinden kaynaklandığı görülmüştür (p<0.01). Laktasyon sırasını değerlendirdiğimizde 1., 2. ve 3. laktasyon sıralarının Gebelik Başına Tohumlama Sayısına etkilerinin önemli olduğu (p<0.01) görülmektedir. Araştırmadaki sonuçlar değerlendirildiğin de GBTS ortalaması (1.87 ± 0.01) olarak hesaplanmıştır. GBTS ortalamasına ait ortalama değer ideal sınırlara (1.0-1.7) yakınlık göstermesine rağmen 2013-2019 yılları arasında toplam 39938 tohumlama yapılmıştır. Başarısızlık oranına karşılık gelen maddi kayıp miktarı ise 10.147. 200 TL olmuştur. Sonuçlarımızın GBTS’daki mali kayıp miktarı göz ardı edilemeyecek derecede büyük bulunmuştur.
Keywords : Süt sığırı, Gebelik başına tohumlama sayısı, Ekonomik kayıplar, Hayvan ıslahı