FSEK’e Göre İleride Vücuda Getirilecek Eserlerle İlgili Yapılan Sözleşmelerin İfası ve Sonuçları Hakkında Sinema Sektörü Özelinde Bazı Düşünceler

Authors : Savaş BOZBEL

Pages : 35-46

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2015-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu insert ignore into journalissuearticles values(FSEK); sistemi içinde henüz vücuda getirilmemiş eserler üzerindeki haklar üzerinde tasarruf işlemi batıl kabul edilmiştir. Ancak uygulamada, özellikle sinema sektöründe, henüz eser mevcut değilken, insert ignore into journalissuearticles values(genellikle yapımcı ile yönetmen ve oyuncular arasında);, eser üzerindeki hakların devredilmiş olduğunu öngören sözleşmeler yapılmaktadır. Eser henüz mevcut değilken, eser üzerindeki hakları devreden sözleşme hükümlerinin, tahvil insert ignore into journalissuearticles values(conversion, Umdeutung); suretiyle ayakta tutulması ve bu tür tasarruf ihtiva eden sözleşme hükümlerinin, TBK m. 19/1 hükmü uyarınca FSEK m. 50/1 anlamında “tasarruf muamelelerine dair taahhüt” olarak nitelendirilmesi gerekir. Bu durumda, eser tamamlandıktan sonra eser üzerindeki mali hakların devrinin ya da mali hakları kullanma yetkisinin ikinci bir sözleşme ile sağlanması gerekirken, uygulamada bu yapılmamaktadır. Çoğunlukla taraflar insert ignore into journalissuearticles values(ya da bir taraf); edimlerini ifa ettikten sonra ihtilaf çıkmakta, aralarındaki sözleşmeleri “feshetmektedirler”. Bu durumda, eser üzerinde hak iktisap ettiğini zanneden iyi niyetli üçüncü kişiler insert ignore into journalissuearticles values(örneğin sinema eserini yayınlayan televizyon kuruluşu); FSEK m. 54 uyarınca korunmamakta, hatta esere tecavüz iddiasıyla ref ve tazminat, FSEK m. 68 uyarınca rayiç bedelin üç katının ödenmesi talebiyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu soruna çözüm bulmaya yönelik öğretideki görüşler FSEK sistematiği bakımından bir takım eksiklikler ihtiva etmektedir. Bizim bu çalışmada savunduğumuz görüşe göre, taahhüt işlemi olarak ayakta tutulabilen, eser henüz vücuda getirilmeden akdedilmiş olan, mali haklarla ilgili tasarrufi insert ignore into journalissuearticles values(mali hakların devri ya da kullanım yetkisinin bırakılmasında dair hükümler); ihtiva eden sözleşmelerde, esasen TBK m. 170-176 anlamında “geciktirici koşula” insert ignore into journalissuearticles values(taliki şarta); bağlı bir tasarruf işlemi söz konusu olup, şart eserin tamamlanmasıyla gerçekleşmiş olacak, tasarruf işlemi eserin tamamlandığı andan itibaren hüküm ifade edecek, sonuçlarını doğuracak ve eser üzerindeki insert ignore into journalissuearticles values(mali ya da kullanım yetkisi veren); haklar kendiliğinden devralana geçecektir. Bu durumda, eser ya da hak sahibi, devralandan mali hak ya da ruhsat devri mukabilinde kararlaştırılan bedeli talep edecektir. Anahtar Kelimeler: FSEK, 5846 sayılı Kanun, İleride Vücuda Getirilecek Eserler, Sözleşmenin Batıl Olması, Tahvil, Geciktirici Şarta Bağlı Koşul, Sinema Sektöründe Sözleşmeler, Türk Borçlar Kanunu m. 19.
Keywords : FSEK, 5846 sayılı Kanun