KİREÇLİ TOPRAKLARDA FOSFOR Dİ AMİĞİ İ BELİRLE MESİ

Authors : Kürşat KORKMAZ, Hayriye İBRİKÇİ

Pages : 44-52

Doi:10.7161/anajas.2010.25.1.44-52

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2010-02-24

Article Type : Other Papers

Abstract :Fosfor (P) bitki gelişimi için mutlak gerekli olan elementlerinden birisidir. Ülkemiz ve özellikle de Güney Doğu Anadolu bölgesi (GAP) toprakları, sürekli olarak fosfor ilave edilmesine rağmen, yüksek pH, kil ve kireç içerikleri nedeniyle fosfor düzeyi ürün gelişimi açısından değerlendirildiğinde kritik seviyededir. Topraklarda fosforun dinamiğinin anlaşılması oldukça zor ve karmaşıktır. Bu çalışmada Türkiye’de tarım potansiyeli olarak önemli bir yere sahip olan Güney Doğu Anadolu bölgesine ait yaygın olarak tarım yapılan yüksek kil ve kireç içeriğine sahip 3 toprak serisine ait topraklarda P fraksiyonları, toprakların adsorpsiyon dinamikleri ve Langmuir izotermleri ile çalışılmıştır. Yapılan analizlerin sonuçlarına göre bölge topraklarında toplam P’un büyük bir çoğunluğunu Ca-P oluşturmuş sırasıyla CDB-P>CB-P>Al-P+Fe-P şeklinde diziliş göstermiştir ve adsorpsiyon maksimumu olan b değerleri 263-400 µg g-1 arasında değişirken, adsorpsiyon enerji katsayısı olan k, 0.70 ile 0.76 ml µg-1 arasında değişiklik göstermiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde, özellikle kurak ve yarı kurak iklim kuşağına sahip alanlardaki topraklarda P adsorpsiyonu ile toprakların fiziksel ve kimyasal karakteristikleri arasındaki ilişkinin oldukça karmaşık ve çok yönlü olması sebebiyle istatistiksel olarak önemli ilişkiler bulunmasa da toprakların kireç, kil tipi ve Fe oksit içeriklerinin P adsorpsiyonunu etkileyen önemli faktörler olduğu saptanmıştır
Keywords : Fosfor fraksiyonları, P adsorpsiyonu, P desorpsiyonu, Langmuir izotermi