Determination of promising high yielded mungbean (Vigna radiata (L.) Wilczek) genotypes under Middle Black Sea Region of Turkey

Authors : Erkut PEKŞEN, Cengiz TOKER, Funda CEYLAN, Tariq AZİZ, Muhammad FAROOQ

Pages : 169-175

Doi:10.7161/anajas.2015.30.2.169-175

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2015-07-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, 20 maş fasulyesi (Vigna radiata (L.) Wilczek) genotipi Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesinde Samsun şartlarına adaptasyon yetenekleri ve yetiştirilebilme olanakları bakımından değerlendirilmiştir. Denemede Türkiye'de lokal olarak yetiştirilen 3 ve 17 yabancı kaynaklı maş fasulyesi genotipi kullanılmıştır. Tarla denemesi Şansa Bağlı Bloklar deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Maş fasulyesi genotipleri ilk çiçeklenme ve ilk meyve tutumuna kadar geçen gün sayısı, bitki boyu, bakla sayısı ve boyutları, baklada tane sayısı, 100 tane ağırlığı, hasat indeksi ve tohum verimi bakımından önemli farklılıklar göstermiştir. En yüksek tohum verimi CN95 (1120.51 kg ha-1) genotipinden elde edilmiş, bunu CD3 ve Basanti (sırasıyla 955.00 ve 902.91 kg ha-1) genotipleri izlemiştir. 100 tane ağırlığı bakımından üstün genotipler CN95 (6.26 g), KPS1 (6.20 g) ve KPS2 (6.17 g) olarak belirlenmiştir. İlk bakla bağlama başlangıç süresi (r= 0.996**), bitki başına salkım sayısı (r= 0.677**), bitki boyu (r= 0.851**), ilk bakla yüksekliği (r= 0.872**) ve hasat indeksi (r= -0.702**) ilk çiçeklenmeye kadar geçen gün sayısı ile çok önemli ilişkiler göstermiştir. Bitkide bakla sayısı ve 100 tane ağırlığı (r=-0.551*) arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Hasat indeksi tohum verimi ile olumlu ilişki (r= 0.603**) göstermiştir. Kök/gövde oranı ve hasat indeksi artan bitki boyu ile azalmıştır. Çalışma sonuçları ümit verici bulunmuş ve maş fasulyesinin Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesinin hem ılıman sahil kuşağı hem de kurağa eğilimli daha iç bölgelerindeki baklagil çiftçileri için bir seçenek olabileceği konusunda bazı önemli ipuçları vermiştir.
Keywords : Adaptasyon, değerlendirme, genotip, maş fasulyesi, Vigna radiata, verim