Some Physico-Chemical and Mechanical Properties and Workability of Bilecik Şeyh Edebali University Campus Soils

Authors : Zeynep DEMİR, Zeki MUT, Hanife MUT, Erdem GÜLÜMSER

Pages : 146-161

Doi:10.7161/omuanajas.845696

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2021-02-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Kampüs alanında yer alan toprak serilerinin bazı fiziko-kimyasal ve mekaniksel özellikleri ve işlenebilirlikleri için uygun nem düzeyleri belirlenmiştir. Gülümbe ve Aşağıköy toprak serilerinden 0-20 cm derinlikten 20 farklı noktadan toprak örnekleri alınmıştır. Gülümbe serisindeki topraklar killi (C) ve killi tın (CL) bünyeli, ortalama hacim ağırlığı 1.05 g cm-3, doygun hidrolik iletkenlik değeri 0.66 cm h-1, hafif alkalin (pH=7.74), orta düzeyde organik madde (%2.01), yüksek düzeyde kireç (%17.08), yetersiz düzeyde elverisli fosfor (1.92 kg P2O5 da-1), yeterli düzeyde elverişli potasyum (88.54 kg K2O da-1), katyon değişim kapasitesi 37.71 cmol kg-1, yetersiz düzeyde elverişli Fe (2.35 mg kg-1) ve Mn (5.18 mg kg-1), yeterli düzeyde elverişli Zn (1.81 mg kg-1) ve Cu (1.00 mg kg-1) içermektedir. Aşağıköy serisindeki topraklar tınlı (L) ve kumlu killi tın (SCL) tekstürlü, ortalama hacim ağırlığı 1.31 g cm-3, doygun hidrolik iletkenlik değeri 2.32 cm h-1, hafif alkalin (pH=7.74), düşük düzeyde organik madde (1.81%), orta düzeyde kireç (6.75%), yüksek düzeyde elverişli fosfor (18.76 kg P2O5 da-1), yeterli düzeyde elverişli potasyum (133.94 kg K2O da-1), katyon değişim kapasitesi 25.26 cmol kg-1, yeterli düzeyde elverişli Fe (5.67 mg kg-1) ve Cu (2.57 mg kg-1), yetersiz düzeyde elverişli Mn (3.21 mg kg-1) ve Zn (0.66 mg kg-1) içermektedir. En yüksek likit limit (LL) (%68.17) ve plastik limit (PL) (%31.49) değerleri en yüksek kil içeriğine sahip olan Gülümbe serisinde belirlenirken, en düşük LL (%46.50) ve PL (%24.80) değerleri en düşük kil içeriğine sahip olan Aşağıköy serisinde belirlenmiştir. Gülümbe and Aşağıköy serilerinde toprakların plastiklik indeksi (PI) sırasıyla %32.73 - 40.26 arasında olup ortalama %36.17 ve %21.70 - 28.0 arasında olup ortalama %24.73’tür. LL ve PI değerlerine göre, Gülümbe serisine ait topraklar “fazla plastik inorganik killer” grubuna ve Aşağıköy serisine ait topraklar ise “orta derecede plastik inorganik killer” grubunda sınıflandırılmıştır. Toprakların LL değerleri kil (0.88**), kum (-0.71*), PL (0.75**), PI (0.89**), kıvam ideksi (0.57*), organik madde (0.62*), katyon değişim kapasitesi (0.75**), elverişli potasyum (0.54*) ile önemli korelasyonlar göstermiştir. Gülümbe ve Aşağıköy serilerindeki toprakların optimum işlenmeleri için en uygun nem düzeyinin üst ve alt sınırı sırasıyla %29.15 - 23.50 ve %24.95 - 21.24 olarak belirlenmiştir. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Kampüs alanındaki toprakların kıvam indeksi değerlerinin 0.75 ile 1.00 arasında olması nedeniyle toprak strüktüründe bozulmalara neden olmadan tarla kapasitesindeki nem düzeylerinde işlenmelerinin uygun olacağı belirlenmiştir.
Keywords : Fiziko kimyasal toprak özellikleri, Tarla kapasitesi, Atterberg limitleri, Kıvam indeksi, Killerin aktivitesi, Toprak işlenebilirliği