The Effect of Different Growing Environments on Seedling Development in Transplanting Paddy Production

Authors : Hasan AKAY, Dursun KURT, İsmail SEZER, Elif ÖZTÜRK

Pages : 386-397

Doi:10.7161/omuanajas.908234

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2021-10-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya da iklimsel değişikliklerden dolayı; sulama suyundan tasarruf sağlamak, uzun vejatasyon süresine sahip çeşitler ile birim alan verimini artırmak ve hastalık zararlı mücadelesinde kimyasal girdileri azaltmak amacıyla fideleme ekim yöntemi ön plana çıkmaktadır. Fideleme çeltik üretiminde başarılı olmanın temel unsuru sağlıklı ve kaliteli fide yetiştirmektir. Makineli fideleme için, özel viyol ortamında yetiştiricilik yapılması gereklidir. Viyollerde çeltik fidesi için, bitki besin maddelerince zengin ve ekonomik özel harçların hazırlanması gerekmektedir. Bu araştırmada, 20 farklı harç ortamı ve 3 çeltik çeşidi (Baldo, Vasco ve Tosya Güneşi) kullanılmıştır. 2020 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezine ait ısıtmasız polietilen serasında, tesadüf parsellerinde 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Fide kalitesinin belirlenmesi amacıyla fideler ekimden itibaren 21 gün sonra fide uzunluğu, fide gövdesi çapı, yaprak sayısı, kök uzunluğu, kök sayısı, toprak üstü ve kök yaş ağırlığı, toprak üstü ve kök kuru madde oranı değerleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, incelenen fide kalite özellikleri üzerine kullanılan farklı ortam haçlarının, çeşitlerin ve ortam x çeşit kombinasyonlarının etkisi istatistiki olarak çok önemli çıkmıştır. Fide uzunluğu 68.39 ile 218.19 mm, yaprak sayısı 2.0 ile 4.0 adet, kök uzunluğu 16.95 ile 98.35 mm, kök sayısı 4.25 ile 10.75 adet, gövde çapı 0.97 ile 2.64 mm, toprak üstü aksam yaş ağırlığı 5.40 ile 131.55 mg, kök yaş ağırlığı 3.03 ile 104.28 mg, toprak üstü aksam kuru madde oranı %5.95 ile 27.42 ve kök kuru madde oranı %1.37 ile 15.13 arasında değişmiştir. Yapılan biplot analiz sonucunda Vasco çeşidi ile 13 ve 18 numaralı ortamlar ön plana çıkmaktadır. Farklı materyaller, ekonomik ve ekolojik bakımdan yetiştirme ortamı olarak değerlendirildiğinde 20 ortam içerisinde en iyi fide kalitesi 13. ortamda ön plana çıkmıştır. Ayrıca 18. ve 19. ortamlar alternatif olarak kullanılabilecektedir.
Keywords : Çeltik kavuz külü, Oryza sativa L, perlit, hayvan gübresi, torf, tütün tozu