Geç olgunlaşma süresine sahip bazı tatlı sorgum (Sorghum bicolor var. saccaharatum (L.) Mohlenbr. ) genotiplerinin tane verimi ve biyoyakıt öğelerinin belirlenmesi

Authors : Abdullah ÖKTEM, Dicle DEMİR

Pages : 488-500

Doi:10.7161/omuanajas.938693

View : 22 | Download : 5

Publication Date : 2021-10-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmada geç olgunlaşma süresine sahip bazı tatlı sorgum genotiplerinin verim ve biyoyakıt ögelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme deseninde üç tekerrürlü olarak 2019 yılı ana ürün yetiştirme sezonunda Şanlıurfa koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada Brandes, Corina, Dale, Grassi, M81-E, P1579753, Ramada, Rio Roma, Smith, Theis, Topper 76-I, Topper 76-II, Tracy, UNL-Hybrid 3 ve Gülşeker gibi 16 adet geç olgunlaşma süresine sahip tatlı sorgum genotip’i kullanılmıştır. Çalışmada salkım çıkarma süresi, fizyolojik olgunlaşma süresi, sap verimi, tane verimi, bin tane ağırlığı ve hektolitre ağırlığı gibi özellikler incelenmiştir. Ayrıca özsu verimi, suda çözünür kuru madde oranı (brix), özsu oranı, şurup verimi, şeker verimi ve etanol verimi gibi biyoyakıt ögeleri de araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sap verimi 7555.45 ile 14433.20 kg da-1, özsu verimi 2341.08 ile 6149.14 L da-1, suda çüzünür kuru madde oranı %13 ile %20 arasında ve tane verimi 82.97 ile 328.18 kg da-1 arasında değişmiştir. Çalışmada salkım çıkarma süresi 72.66 ile 102.33 gün, fizyolojik olgunlaşma süresi 128 ile 168 gün, bin tane ağırlığı 15.41 ile 45.13 g ve hektolitre ağırlığı ise 51 ile 70 kg hL -1 arasında değişmiştir. Araştırmada, özsu oranı 30.42% ile 50.37% arasında, şurup verimi 409.0 (Ramada) ile 931.7 (M81-E) L da-1 arasında, şeker verimi 347.7 ile 792.0 kg da-1 arasında, etanol verimi 230.0 (Brandes) ile 421.6 (M81-E) L da-1 arasında değişmiştir. Sap verimi, özsu verimi, brix, şeker verimi ve biyoetanol verimi gibi biyoyakıt öğeleri göz önüne alındığında Theis, M81-E, Dale, Smith, Tracy ve UNL-Hybrid-3 gibi tatlı sorgum çeşitlerinin diğer çeşitlere göre daha verimli oldukları gözlenmiştir.
Keywords : biyoetanol, biyoyakıt, brix, özsu verimi, şeker verimi, tatlı sorgum