Tevhit Vurgusu Bağlamında Kevser Sûresinin Meâli ve Analizi: Bir Tefsir Denemesi

Authors : Ali Rıza GÜNEŞ

Pages : 537-552

Doi:10.51450/ilmiyat.1151803

View : 10 | Download : 4

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kevser sûresi, Mekke’de 15. sırada inmiştir. Kur’an’da 108. sırada yer almaktadır. Üç kısa ayetten oluşmaktadır. İlk dönemde inen sûrelerindeki tevhit konusunu taşımaktadır. Mekkî ayetlerin özelliklerini yansıtmaktadır. Mekkî ayetler, kısa, etkili ve edebîdir. Bunun sebebi, muhatabı etkilemektir. Çünkü mesaj, önemliyse mesajı etkili bir şekilde sunmak da önemlidir. Yoksa mesaj, silik ve soğuk olur. Bu sebeple sûrenin ayet sonları birbiriyle ahenklidir. Sûrenin iniş sebebi, inkârcıların Hz. Peygamber\`i erkek çocuklarını birer birer kaybettiği için soyu kesik insert ignore into journalissuearticles values(ebter); olarak itham etmeleridir. Ebter, soyu kesik demektir. Cahiliye döneminde bir insanın soyu kuruyunca davasının da kuruyacağına/kesileceğine inanılırdı. Bu ithama karşı Allah, Peygamberine kevser sûresini indirdi. Bu sûrede onu ve inananları kevserle müjdeledi. Kevser, kelime olarak bol hayır/iyilik demektir. Kavram olarak kevser; vahiy, İslâm, bolluk, nimet, nehir gibi anlamlara gelmektedir. Ayrıca asıl sonu kesik olanların, o inkârcılar olduğunu bildirdi. Hz. Peygamberin soyu, kızı Fatıma’dan hâlâ devam etmektedir. İslâm dini, iki milyar Müslümanla devam etmektedir. Oysa bugün Ebu Cehil’in torunu olduğunu söyleyen hiçbir kimse yoktur. Böylece İslâm’ın o gün verdiği kevser ve ebter haberleri, bugün bile görülmektedir. Bu sûrede belli bir insanın adı geçememektedir. Çünkü hitap belli bir insana değil, bir tipedir. Tip, bir sıfatı taşıyan her bir kimsedir. İslâm, insanların doğru yola gelmesini hedefler. Yoksa belli bir ismi ifşa edip hedef tahtası yapmaz. Tövbe ederek kevser/bolluk nehrinden faydalanmasını ister. Kevser sûresinde tevhit vurgulanmaktadır. Zira Cahilî Arap inanışı, toplumu bozduğu gibi inancı da bozmuştur. Namaz ve kurbanın sadece Allah için yapılması emredilmektedir. Putlara ibadet edilmemesi emredilmektedir. Çünkü Mekkeliler namaz ve kurbanlarına şirk katıyorlardı. Şirk, Allah’a inanmak, fakat aynı zamanda Onun ortaklarının olduğuna inanmaktır. Tevhit ise Allah’ın bir olduğuna ve ortağının olmadığına inanmaktır. Sûre sonları “kevser”, “ve’nhar”, “ebter” ile bitmektedir. Bunlar Arapçada veciz/özlü ifadelerdir. Dinleyiciyi dil ve anlam bakımından etkileme özelliğine sahiptir. Kevser ve ebter kelimeleri, birbirinin zıddıdır. Sûre, gerçekleri zıt kutuplarıyla anlatmaktadır. Örneğin: Aydınlık-karanlık, genişlik-darlık ve sonsuzluk-sonluluk gibi. Bu sûre hakkında değerli pek çok tefsir çalışması bulunmaktadır. Bunlarda çok fazla bilgi bulunmakta fakat okuyucu, net ve etkili anlatım istemektedir. Bizim bu makaleyi yazma amacımız, tevhit vurgusunu ortaya koymaktır. Ayrıca öz ve etkili bir dille sunmaktır. Bu çalışmanın merkezinde meal yer almaktadır. Sûrenin altı kelimesi analiz edilmektedir. Bu sayede tevhit vurgusu ortaya konmaktadır. Bunun Türkçe çevirisinde dil estetiğine dikkat edilmektedir. Sonuç kısmında sûreden elde edilen mesajlar bulunmaktadır. Bu mesajlar, şunlardır: • İslâm tevhit dinidir, şirki yasaklar. • • Her ikisi de önemli olmakla beraber ibadetlerin amacı olan tevhid üzere kulluk, ibadetlerin şeklinden daha önemlidir. • • İnançsızların çocukları Müslüman olmuştu. Bu sayede mecazen ölüden diri çıkmıştı. • • Beterin beteri, bunun da en beteri vardır. Dünyevî varlığını kaybetmek beterin beteri, dünya ve âhiret hayırlarını hepten kaybetmekse beterin en beteridir. • • Hak’tan kesik/yoksun olan, hayırdan da kesik/yoksun olur. • • İman, cennete akan bir nehirdir. İnkâr da cehennemde batan bir zehir gibidir. • • Bu sûreyi milletler, kendi dillerine incelikleriyle çevirmelidirler. Ayrıca anlayarak okumalıdırlar. Çünkü bu sûrenin anlamı, insana pozitif enerji vermektedir. Disiplin ve moral kazandırmaktadır.
Keywords : Tevhit, Şirk, Kevser, Ebter, Namaz, Kurban