Tahıl yetiştirilen toprakların bazı özelliklerinin farklı enterpolasyon yöntemleri ile dağılım durumlarının değerlendirilmesi

Authors : Gafur GÖZÜKARA

Pages : 69-78

Doi:10.33409/tbbbd.1004763

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Enterpolasyon yöntemi toprak biliminde toprak özelliklerinin konumsal dağılımlarının belirlenmesinde yoğun iş gücü ve maliyet gerektiren geleneksel metotlara kıyasla daha az iş gücü ve maliyet gerektiren bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, i-); Eskişehir’de ağırlıklı olarak tahıl yapılan arazilerde dağılım gösteren toprakların insert ignore into journalissuearticles values(10 ha); bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve ii-); bu özelliklere ait konumsal dağılımlarının haritaları için farklı semivaryogram modelleriyle insert ignore into journalissuearticles values(Spherical, Exponential ve Gaussian); Kriging insert ignore into journalissuearticles values(ordinary, simple ve Universal); ve ters mesafe komşuluk benzerliği insert ignore into journalissuearticles values(IDW); insert ignore into journalissuearticles values(1, 2 ve 3 farklı güç seviyeleri); enterpolasyon modellerinin karşılaştırılmasıdır. Entorpolasyon modellerinin başarı performansları hata kareler ortalaması karekökü insert ignore into journalissuearticles values(RMSE); parametresi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında 0-30 cm derinlikten grid örnekleme modeli insert ignore into journalissuearticles values(35 m*35 m); ile toplam 80 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde EC, pH, organik madde insert ignore into journalissuearticles values(OM); ve kireç insert ignore into journalissuearticles values(CaCO3); ve tekstür insert ignore into journalissuearticles values(kum, silt ve kil); analizleri yapılmıştır. Çalışma alanı içerisindeki topraklarda pH genellikle 7.95-8.40, EC 0.33-1.24 dS m-1, OM %0.86-3.62, kireç insert ignore into journalissuearticles values(CaCO3); içeriği %2.02-12.99, kum %31-56-52.34, silt %24.82-41.68 ve kil %13.98-42.16 içerikleri arasında değiştikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, her bir toprak özelliğinin dağılım haritalarının oluşturulması için Ordinary ve Universal kriging enterpolasyon tekniği ve Exponential semivaryogram modelinin en başarılı tahmin performansına sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca tahıl ekiminde önemli bir potansiyele sahip olan Eskişehir yöresinde araştırma sahasında arazi kullanım planlaması, tür-çeşit seçimi ve gübreleme aşamalarında toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri mutlaka dikkate alınmalıdır. Böylece bitkisel üretimde verimli ve kaliteli ürünlerin yetiştirilmesine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Keywords : Eskişehir, alüviyal arazi, grid örnekleme, jeoistatistik, toprak özellikleri