Debûsî ve Semerkandî`nin Fıkıh Usulünde “Kapalı Lafızlar” Konusuna Yaklaşımları ve Görüşlerinin Mukayesesi

Authors : Abdullah KAVALCIOĞLU

Pages : 61-85

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân ve sünnette yer alan nasları anlamada doğru bir yöntem tespit etme fıkıh âlimleri için en önemli meselelerden biridir. Bu sebeple naslardaki ifadeleri anlamak için ihtiyaç duyulan kuralları içeren lafız bahisleri konusu fıkıh usulü ilminin en önemli bahislerindendir. Lafız bahisleri konusu kapsamında değerlendirilen hususlardan biri de kapalılığı açısından lafızların taksimidir. Hanefi usulcüler tarafından genel kabul gören taksime göre bu lafızlar hafî, müşkil, mücmel ve müteşâbih kısımlarına ayrılırlar. Usûl âlimleri bu konuyu lafızlardaki kapalılığın nasıl giderileceği ve bu lafızların ifade ettikleri hükümler açılarından ele almışlardır. Hanefî usulcüler arasında lafız taksimini sistemli bir şekilde ele alan ilk usûlcü Ebû Zeyd ed-Debûsî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 430/1039); dir. Alâuddîn es-Semerkandî’de insert ignore into journalissuearticles values(ö. 539/1144); kapalılığı bakımından lafızlar konusuna değinmiştir. Ancak her ikisi de Hanefî olan bu iki usûlcünün görüşleri arasında bir takım farklılıklar vardır. Bu çalışmada Ebû Zeyd ed-Debûsî ve Alâuddîn es-Semerkandî’nin görüşleri iki müellifin usûl eserleri esas alınarak karşılaştırmalı olarak incelenecektir.
Keywords : Fıkıh Usulü, Hafi, Müşkil, Mücmel, Müteşabih