Petrol fiyatları ve BİST endeksleri arasındaki ilişkinin tespiti

Authors : Özlem Uysal Korkmaz, Eşref Savaş Başci

Pages : 213-226

View : 45 | Download : 47

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Başta ulaştırma olmak üzere birçok sektör tarafından talep edilen petrolün, fiyatlarındaki değişimler birçok ülke ekonomisine etki etmekte ve temelde birçok sektör petrol fiyatlarındaki değişimlerden önemli derecede etkilenmektedir. Uluslararası piyasalarda önemli bir makroekonomik gösterge olarak kabul edilen petrol fiyatları ile sektörler, endeks değerleri ve hisse senedi fiyatları arasındaki ilişki gerek yatırımcılar gerekse araştırmacılar açısından üzerinde durulan konulardan birisi haline gelmiştir. Çalışma kapsamında BIST endekslerinde işlem göre hisse senetleri ile petrol fiyatları arasındaki ilişki ele alınmaktadır. Bu amaçla 04.01.2010-28.04.2023 tarihleri arasında brent petrol fiyatları ile genel endeks olan BIST100 ve ana sektörleri temsilen BİST Ticaret, BİST Sınai ve BİST Hizmetler endeks değerleri arasında Engle Granger (1987)’ye göre uzun dönem denge ilişkisi eşbütünleşme testi analiz edilmiştir. Kısa dönemli nedensellik ilişkisi de VAR modeline dayanan Granger (1969) Granger nedensellik testi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda eşbütünleşme ilişkisi uzun dönemde tespit edilememiştir. Bununla birlikte petrol fiyatlarından BİST100 ve BIST Sınai endekslerine doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Değişkenler arasında diğer endekslerle nedensellik ilişkisinin bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Keywords : Petrol, BIST100 Endeksi, BİST Ticaret Endeksi, BİST Sınai Endeksi, BİST Hizmetler Endeksi, Eşbütünleşme, Nedensellik