KİŞİLİĞİN GIDA NEOFOBİSİ ÜZERİNE ETKİSİ: SİVAS İLİ ÖRNEĞİ

Authors : Merve Akcan, Emre Hastaoğlu, Mustafa Işkın

Pages : 61-76

View : 8 | Download : 13

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya üzerinde 8 milyar insan yaşadığı varsayılmaktadır. Söz konusu insanların her birinin farklı kişilik yapısına sahip oldukları söylenebilir. Ancak insanların kişilikleri oluşup gelişirken çevre, internet, kalıtım, doğup büyüdüğü lokasyonlar vb. unsurlar etkili olmaktadır. Bu durum insanların kişilik yapılarının birbirlerine benzemesine neden olmaktadır. Her ne kadar kişilik yapılarında benzerlik olsa da insanların kişilikleri aynı değildir. Birçok farklı kişiliğin olması nedeniyle insanların tercih, yönelim, ilgi, istek ve tutumları da farklılıklar göstermektedir. Diğer taraftan farklı kişiliklere sahip insanların hayatlarını devam ettirebilmeleri için dengeli ve düzenli beslenmeleri gerekmektedir. İnsanların beslenmelerinde kişiliğin oluşumunda etkili olan unsurların da etkili olduğu söylenebilir. İnsanlar tanıdığı tatlara, alıştığı lezzetlere yönelmeye daha yatkındır. Ancak değişen şartlar, seyahatler insanların alışkın olmadığı tatlara mecbur kalmasına sebep olabilmektedir. Yeni gıda deneyimlemekten kaçınma olarak tanımlanan gıda neofobisi de birçok kişilik özelliğinden etkilenebilen bir unsurdur. Bu çalışmanın amacı kişiliğin gıda neofobisi üzerindeki etkisini ve kişiliğe göre gıda neofobisi durumunun farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektedir. Bu doğrultuda kişilik ve gıda neofobisi ölçekleri kullanılarak Sivas ilinde yaşayan 529 kişiden veriler toplanmıştır. Ankete katılan erkeklerin, kadınlardan daha yüksek gıda neofobisine sahip oldukları, daha içe kapanık ve daha nevrotik oldukları belirlenmiştir. Gıda neofobisi düzeyinin bireylerin yaşı ilerledikçe arttığı, öğrenim düzeyi arttıkça da azaldığı görülmüştür. Benzer şekilde eğitim düzeyi arttıkça nevrotiklik düzeyinin arttığı belirlenmiştir. Kişilik özelliklerinden deneyime açıklık düzeyi ve dışa dönüklük düzeyi arttıkça gıda neofobisi düzeyi azalmakta, nevrotiklik düzeyi arttıkça gıda neofobi düzeyi de artmaktadır. Sonuç olarak bu çalışmada kişiliğin gıda neofobisi üzerine etkisi olduğu söylenebilir.
Keywords : Kişilik, gıda, gıda neofobisi, Sivas