NEOLITHIC BONE SPOONS FROM BARCİN HÖYÜK

Authors : Mücella ERDALKIRAN

Pages : 25-36

View : 15 | Download : 5

Publication Date : 2015-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kemik aletler, özellikle Prehistorik Dönem insanlarının vazgeçilmez araç-gereç grubunu oluşturur. Neolitik Dönem ile birlikte kemik aletlerin tipolojik çeşitliliği ve niceliği artış göstermiştir. Bu duruma en iyi örneklerden biri olan Barcın Höyük`ün Neolitik Dönem`e ve aynı zamanda `Fikirtepe` ve `Pre-Fikirtepe` kültürlerine tarihlenen VI. Tabakasında MÖ 6000-6600 çok sayıda ve çeşitli tiplerde kemik alet ele geçmiştir. Bunların içerisinde en dikkat çekici grubu farklı boyutlardaki kaşıklar oluşturmaktadır. Genellikle sığırın metapodial kemiğinden yapılan kaşıklar, birkaç istisna dışında yuvarlak, oval ya da kavak yaprağı biçiminde bir ağızdan ve dairesel kesitli bir saptan meydana gelir. Söz konusu aletlerin, tipolojik özelliklerinden ve makro gözlemlerimden yola çıkarak kaşıkların yemek yapımında, yemek yemede ve çeşitli türde mutfak işinde kullanıldığını düşünmekteyim. Bunun yanı sıra kaşıklar, çeşitli kısımları kırıldıktan sonra farklı işlevlerle kullanılmaya devam edilmiş az sayıdaki aletlerdendir. Bu bağlamda, ağız ucu kırılan kaşıklar spatulaya, kırık ağızlar kemer çengeli gibi yeni aletlere dönüştürülürken saplardan da deliciler yapılarak yeniden kullanıma sunulmuştur. Barcın Höyük`te kemik kaşıklar, genellikle çeşitli dolgulardan, platformlardan, çukurlardan ve çok daha az olmakla birlikte mezarlardan ele geçmiştir. Geniş bir koleksiyon sunan Barcın Höyük kemik kaşıklarının benzerleri, Marmara Bölgesi`ndeki diğer Neolitik Dönem yerleşimlerin yanı sıra Orta Anadolu`daki Çatalhöyük `ten ve Balkanlar`daki Erken Neolitik Dönem merkezlerinden bilinmektedir.
Keywords : Barcın Höyük, Neolitik Dönem, Kemik Aletler, Kemik Kaşıklar, Anadolu