- TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
- Issue:28
- İSFAHAN HARUN VELAYAT TÜRBESİ’NDE BULUNAN FİGÜRLÜ KAĞITLARDA ARKEOMETRİK ANALİZLER
İSFAHAN HARUN VELAYAT TÜRBESİ’NDE BULUNAN FİGÜRLÜ KAĞITLARDA ARKEOMETRİK ANALİZLER
Authors : Negin DERAKHSHAN HOUREH, Ali Akın AKYOL
Pages : 103-124
Doi:10.22520/tubaar.2021.28.006
View : 16 | Download : 6
Publication Date : 2021-09-14
Article Type : Research Paper
Abstract :Harun Velayat Türbesi’nde insert ignore into journalissuearticles values(İsfahan, İran); Kaçar Dönemi’ne ait duvar resmi kompozisyonu içinde bulunan figürlü dört kağıt objenin korumasına yönelik malzeme özellikleri, türleri ve bozulmaları arkeometrik yöntemlerle tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında figürlü kâğıtlarda; kâğıdın üzerinde bulunduğu sıva, kağıdı sıvalı yüzeye bağlayan yapıştırıcısı, kağıdın türü, üzerindeki figürler insert ignore into journalissuearticles values(1 ve 2 nolu kağıtlarda); ve yazıları insert ignore into journalissuearticles values(3 ve 4 nolu kağıtlarda); oluşturan pigmentler incelenmiştir. Kaçar Dönemi’ne ait figürlü kağıtların detayı ve bozulmaları yerinde fotoğraflanıp sonrasında çizimleri alınarak belgelenmiştir. Arkeometrik incelemeler; spot testler, pH testi, Taramalı Elektron Mikroskobu insert ignore into journalissuearticles values(SEM-EDX); ile Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi insert ignore into journalissuearticles values(HPLC); analizlerini içermektedir. Gerçekleştirilen analizlerin sonucunda figürlü kağıtların daha önce de restorasyon geçirdiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, kağıtların üzerine ilk önce resim yapıldığı ve yazı yazıldığı daha sonra da bir yapıştırıcıyla sıva üzerine yapıştırılmış olduğu belirlenmiştir. Kağıtlarda yapıştırıcı ve vernik olarak hayvan tutkalı kullanılmıştır. Hayvan tutkalı kullanımı zaman içerisinde, bir yandan kağıtları korurken, renk değişimi ve kağıt üzerine lekelenmeye sebep olmuştur. pH testine göre kağıtların asiditesi insert ignore into journalissuearticles values(pH: 5); yüksektir. Kağıdın üzerine yapıştırılmış olduğu sıva da alçı içeriklidir. Kağıtlar, birbirine yapıştırılmış en az iki kat kağıt içermektedir. Kağıdın lif analizi ile, el yapımı kenevir kökenli olduğu belirlenmiştir. Kağıt üzerinde yazıyı ve figürleri oluşturan pigmentlerin analizlerinin sonucunda; siyah renkli olanların kökeninin is, kırmızının demir oksit ve mavi/yeşil renkli olanların ise Prusya mavisi olduğu anlaşılmıştır.Keywords : İsfahan, Harun Velayat Türbesi, Kaçar Dönemi, Duvar Resminde Figürlü Kağıt, SEM EDX