BİR HİTİT SU KÜLT MERKEZİNİN TOPLUM İLE BULUŞMASI: İVRİZ KÜLTÜREL PEYZAJ KORUMA PROJESİ

Authors : Çiğdem MANER

Pages : 111-141

Doi:10.22520/tubaked.2019.20.008

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2019-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Konya Ereğli Yüzey Araştırması Projesi’nin KEYAR 2015 yılı arazi sezonunda, Bolkar Dağları’nın eteklerinde kurulmuş olan İvriz köyü ve çevresi incelenmiştir. Yapılan çalışmalar esnasında İvriz köyünde bulunan ve Geç Hitit Dönemine tarihlenen meşhur İvrizKaya Kabartması1 etrafında soyut ve somut kültürel mirasa yönelik ciddi tehditler kayıt edilmiştir. Bu sebeple İvriz Kaya Kabartmasıodak alınmak üzere, yakın ve uzak çevresindeki kültürel ve doğal öğelerin, İvriz Kültürel Peyzaj Koruma Projesi kapsamında çalışılmasına karar verilmiştir. Bu çalışma kapsamında İvriz su kaynağının bağlı bulunduğu su havzaları, İvriz Barajı, İvriz Çayı, DeliMahmutlu Deresi çevresinde kurulmuş yerleşimler, arkeolojik, kültürel ve endüstriyel miras unsurları ve doğal peyzaj incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucu, İvriz Kültürel Peyzaj Koruma Projesinin odağını oluşturan ‘İvriz Kaya Anıtı; I. Derece Arkeolojik Sit Alanı’ sınırları içerisinde, arkeolojik ve kültürel mirasa zarar veren durumlara çözüm üretmek öncelik olarak kabul edilmiştir.Anıtların ve eserlerin yerinde kendi doğal ve tarihsel bağlamı içerisinde korunup sergilenmeleri ve gerekli güvenlik önlemlerinin ivedilikle alınması için 2016’da ‘İvriz I. Derece Arkeolojik Sit Alanı Çevre Düzenleme Projesi’ çalışmaları başlatılmıştır. Bu makalede, İvriz’in arkeolojik ve kültürel mirası ve buna karşı oluşan tehditler analiz edilmekte, İvriz I. Derece Arkeolojik Sit AlanıÇevre Düzenleme Projesi’nin adım adım nasıl gerçekleştiği ve arkasındaki ana fikirler tartışılmaktadır.
Keywords : İvriz, Geç Hitit Dönemi, sürdürebilir koruma, çevre düzenleme projesi, müze, bağlam, koruma, sergileme, mimarlık