Development of the Digital Security Self-Efficacy Inventory

Authors : Mutlu Tahsin ÜSTÜNDAĞ, Fatma AKCAN, Onur CERAN, Mehmet Ali ÇAKMAK

Pages : 175-206

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin dijital güvenlik öz yeterlik düzeylerini belirlemek üzere bir “Dijital Güvenlik Öz Yeterlik Envanteri” geliştirmek amaçlanmıştır. Öncelikle Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi ve ilgili alanyazın taranarak 52 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuştur. Uzman görüşleri neticesinde gerekli düzenlemeler yapılarak 7 madde çıkarılmış, beşli Likert tipinde 5 alt ölçekten oluşan 45 maddelik bir envanter geliştirilmiştir. Alt ölçekler sırasıyla; teknik, psikososyal, çevrim içi alışveriş, hak ve sorumluluk ve sağlık alt ölçeğidir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları için açımlayıcı faktör analizi insert ignore into journalissuearticles values(AFA); ve doğrulayıcı faktör analizi insert ignore into journalissuearticles values(DFA); yapılmış ve bu çalışmalar için toplamda 1174 ortaokul 7. sınıf öğrencisinden veri toplanmıştır. AFA sonucunda teknik alt ölçeğinden 5 madde çıkarılarak toplam varyansın %32,86’sını açıklayan 15 madde ve 2 faktörden oluşan bir yapı ortaya konulmuştur. Psikososyal alt ölçeğinde toplam varyansın %40,33’ünü açıklayan 8 maddelik tek faktörlü bir yapı, çevrim içi alışveriş alt ölçeğinde toplam varyansın %49,79’unu açıklayan 5 maddelik tek faktörlü bir yapı, hak ve sorumluluk alt ölçeğinde toplam varyansın %44,32’sini açıklayan 7 maddelik tek faktörlü bir yapı ve sağlık alt ölçeğinde toplam varyansın %49,81’ini açıklayan 5 maddelik tek faktörlü bir yapı ortaya konulmuştur. DFA sonucunda alt ölçeklere ilişkin elde edilen model uyum indeksleri kabul edilebilir düzeyde olup yapı kuramsal ve istatistiksel açıdan doğrulanmıştır. Güvenirlik çalışmaları sonucunda Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları teknik alt ölçekte 0,85, psikososyal alt ölçekte 0,77, çevrim içi alışveriş alt ölçeğinde 0,78, hak ve sorumluluk alt ölçeğinde 0,78, sağlık alt ölçeğinde 0,75 olarak hesaplanmıştır. Yapılan analizlerin sonuçlarına göre ortaokul 7.sınıf öğrencileri için geliştirilmiş olan 40 maddelik ve 5 alt ölçekten oluşan dijital güvenlik öz yeterlik envanterinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu kanıtlanmıştır.
Keywords : dijital güvenlik, öz yeterlik, dijital güvenlik öz yeterliği, scale development