Türkiye’de imalat sanayinin 1. düzey bölgelerindeki gelişimi ve karşılaştırılması

Authors : Çiğdem ÜNAL

Pages : 39-54

Doi:10.17211/tcd.39579

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2014-09-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada 1964-2001 döneminde Türkiye’deki imalat sanayinin ve işletmelerinde çalışan işgücünün, TÜİK 1. Düzey Bölgelerine dağılımı ve gelişimi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca Bölgeler arasındaki gelişim karşılaştırmasını ve farklılıklarını daha net bir şekilde ortaya koyabilmek için Kruskal Wallis h testi kullanılmıştır. Türkiye’de 1964-2001 yılları arasında imalat sanayi işletmelerinin artması yanında, devlet sektörüne ait hem işletmelerin hem de çalışanların oranlarında azalışlar söz konusu olmuştur. Örneğin 1964 yılında ülkedeki işletmelerin % 5,6’sı devlet sektörlü iken, 2001 yılında bu oran 2,4’e gerilemiştir. Aynı şekilde bu sektörde çalışanların oranı da 34,8’lerden 10,4’e inmiştir. Bu değişimler ve gelişmeler bölgeler arasında aynı ölçülerde gerçekleşmemiştir. Kruskal Wallis h testi sonucuna göre, İstanbul Bölgesi toplam ve özel sektöre ait sanayi işletmeleri ile çalışanları sayısında en yüksek gelişim değerine sahip olmakta ve ilk sırada yer almaktadır. Buna karşılık devlet sektörlü işletmelerde aynı gelişimi gösterememiş ve sekizinci sıraya gerilemiştir. Devlet sektörlü işletmelerde kayba uğramadan en fazla gelişim gösteren Doğu Karadeniz Bölgesi toplam işletmeler açısından ele alındığında; 1. Düzey Bölgeler arasında onuncu sıraya indiği görülmektedir. Devlet sektörlü işletmelerde çalışanların en az kayba uğradığı bölge Doğu Marmara’dır. Ege Bölgesi toplam ve özel sektöre ait sanayi işletmeleri gelişim değerlerinde İstanbul Bölgesinin hemen arkasında yer alırken; devlet sektörlü işletmelerin gelişim ortalamasında dördüncü sırada bulunmaktadır. Türkiye’nin doğusunda bulunan bölgelerde imalat sanayi işletmeleri ve çalışanları oldukça düşük ortalamalara sahip olduğu gibi; bu bölgelerde gelişimde çok yavaş olmuştur. Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi, ele alınan bütün değişkenlerin ortalamasında, listenin en altında yer alarak; bu bağlamda en geri kalan bölge olmuştur. Anahtar Sözcükler: İmalat sanayi işletmeleri, çalışanlar, özel sektör, devlet sektörü.
Keywords : İmalat sanayi işletmeleri, çalışanlar, özel sektör, devlet sektörü