Kahta Çayı Aşağı Havzası’nın (Adıyaman) jeomorfolojik özellikleri

Authors : Murat Sunkar, Zeynel Karataş

Pages : 23-42

Doi:10.17211/tcd.01745

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2015-02-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Güneydoğu Toroslar ve Adıyaman Havzası üzerinde yer alan Kahta Çayı Aşağı Havzası`nın jeomorfolojisi incelenmiştir. Jeomorfoloji çalışmalarında bazı özel sahalar geniş alanlardaki jeomorfolojik sorunların çözümünde kilit vazifesi görmektedir. Kahta Çayı Aşağı Havzası da Adıyaman Havzası ve çevresinin jeomorfolojik özelliklerinin belirlenmesi açısından kilit konumundadır. Kahta Çayı, kaynağını Güneydoğu Toroslar`dan almakta olup Fırat Nehri`nin en önemli kollarından biridir. Adıyaman Havzası kuzeyinde yer alan Kahta Çayı Havzası, Doğu Anadolu Fayı, Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ve Adıyaman Fayı tarafından kesilerek deforme edilmiştir. Bu tektonik yapı özelliği nedeniyle, morfolojik gelişimde genç tektonik hareketlerin etkisi belirgindir. Kahta Çayı Aşağı Havzası`nda antiklinallere karşılık gelen dağlık alanlar faylarla kesilerek yükselmiş, havza tabanları ise alçalmıştır. Bu tektonik gelişime ayak uyduran Kahta Çayı ise yatağı içerisinde gömülerek derin boğazlar oluşturmuştur. Kahta Çayı Aşağı Havzası’nın kuzeyindeki dağlık alanlar ve bunların üzerindeki yüksek platolar, Adıyaman Havzası`nı oluşturan alçak platolar ile Kahta Çayı Vadisi ana jeomorfolojik birimleri oluşturmaktadır. Kuzeydeki dağlık alanlar üzerinde kıvrımlı ve kırıklı yapıda gelişen şekilleri görmek mümkündür. Akarsuların antiklinalleri kestiği alanlarda klüzler, faylı yamaçlarda kütle hareketleri, karstik şekiller ve taraçalar diğer önemli jeomorfolojik birimlerdir. Anahtar Kelimeler: Jeomorfoloji, Güneydoğu Toroslar, Adıyaman Havzası, Kahta Çayı, Kahta Çayı Aşağı Havzası.  
Keywords : Jeomorfoloji, Güneydoğu Toroslar, Adıyaman Havzası, Kahta Çayı, Kahta