Büyükşehir statüsündeki illerde kırsal nüfusun tespiti: Ordu ili örneği

Authors : Eren ŞENOL

Pages : 53-63

Doi:10.17211/tcd.546150

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2019-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkemizde 6360 sayılı yasa ile nüfusu 750.000’i aşan illerde il belediyeleri,  kanunla büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür. Yine aynı düzenlemeye bağlı olarak bu nüfus büyüklüğüne sahip illerde, belde belediyeleri ve köy tüzel kişilikleri kaldırılmış; bu alanlar mahalle olarak tanımlanmış; büyükşehir belediye sınırı, il sınırı ile çakıştırılmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu insert ignore into journalissuearticles values(TÜİK);,  ilgili yasayı esas alarak büyükşehir sınırları içerisindeki nüfusun tümünü “şehir nüfusu” olarak kabul etmektedir. Bunun bir sonucu olarak ülke “kır” nüfusunun nicelik ve niteliği, coğrafya terminolojisine uygun olmayan bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Bu çalışmada TÜİK’in mahalle düzeyindeki verileri kullanılarak büyükşehir statüsüne sahip Ordu ilinin “yok sayılan” kırsal nüfusu tespit edilmeye çalışılmıştır. Amaca ulaşmak için 2013 öncesinde “köy” veya “belde belediyesi”; ilgili yasadan sonra ise “mahalle” olarak tanımlanan yönetsel birimler;  “şehir” yerleşmelerini oluşturan mahallelerden ayrılmıştır. Bu sınıflandırmaya göre Ordu ilinin 2017 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi insert ignore into journalissuearticles values(ADNKS); verilerine göre kır nüfus miktarı ve oranı tespit edilmiştir. Eldeki çalışmada, benzer çalışmalardan farklı olarak, tespit edilen bu kırsal nüfusun cinsiyet yapısına, yaş gruplarına göre dağılımına ve eğitim durumuna ilişkin özelliklerine de yer verilmiştir.
Keywords : Nüfus, Büyükşehir, Kırsal nüfus, Şehir nüfusu, Büyükşehir, Ordu ili