Fosil polen ve jeokimyasal (μ-xrf) analizler ışığında Yelten Sazlığı (Antalya- Korkuteli-Türkiye) ve çevresinin son 2.100 yıllık paleovejetasyon ve paleoiklimi

Authors : Çetin ŞENKUL, Yunus BOZKURT, Yasemin ÜNLÜ

Pages : 141-156

Doi:10.17211/tcd.1158654

View : 13 | Download : 2

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yelten Sazlığı insert ignore into journalissuearticles values(1670 m); Antalya’nın Korkuteli ilçesinde yer almaktadır. Bu çalışma Güneybatı Anadolu’da yapılan paleovejetasyon çalışması niteliğinde olup son ~2100 yıllık paleovejetasyon ve paleoiklim yapısını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda Yelten Sazlığı’ndan 48 cm sediman karotu alınmış ve radyokarbon ile tarihlendirme analizi sonucuna göre taban yaşının 2.157 insert ignore into journalissuearticles values(Kal GÖ); olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Sediman karotu üzerinde 32 adet fosil polen analizleri yapılmış ve sonuçları diyagrama dönüştürülmüştür. Elde edilen diyagramda üç ana ve üç alt zon belirlenmiştir. Zonlar arasında odunsu/ağaç taksaların toplam oranı insert ignore into journalissuearticles values(AP; arboreal polen); %98 ile %85,1 arasında değişim göstermiştir. Fosil polen bulguları içerisinde Pinus sp., Juniperus sp., Quercus sp. önemli AP taksalarıdır. Otsu taksaları temsil eden NAP insert ignore into journalissuearticles values(non-arboreal polen); içerisinde ise Asteraceae, Amaranthaceae ve Lactuaceae önemli taksalar olmuştur. Ayrıca karot üzerinde μ-XRF analizleri uygulanmış μ-XRF verilerinin grafikleri çizilmiş ve paleoiklim değişimleri ortaya koyulmuştur. Analizler sonucunda bölgede dört farklı küresel iklim döneminin insert ignore into journalissuearticles values(Roma Sıcak İklim Dönemi, 1400 Soğuk İklim Dönemi, Ortaçağ Sıcak Dönemi ve Küçük Buzul Çağı); özellikleri ile benzerlikler tespit edilmiştir. Son 2 bin yıllık süreç içerisinde vejetasyon yapısında orman varlığı oldukça baskındır. Sonuç olarak elde edilen veriler Güneybatı Anadolu’da daha önce gerçekleştirilen araştırma sonuçları ile karşılaştırılarak Roma, Bizans İmparatorluğu, Selçuklu ve Osmanlı Devleti döneminde iklim koşulları, arazi kullanımı ve vejetasyon yapısının değişimine dair bilgiler elde edilmiştir.
Keywords : Fosil Polen, Yelten Sazlığı, Mikro XRF, Paleovejetasyon, Paleoiklim