Dede Korkut Destanlarında Oğuzların Düşmanları Kimlerdi?

Authors : Haşim ÖZEL

Pages : 181-184

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2015-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dede Korkut destanları, özellikle Oğuzların Sir-derya bölgesinde belirmeleri, söz konusu bölgeye gelmelerinden sonra burada karşılaştıkları topluluklarla olan savaşları, mücadeleleri ve Oğuz birliğinin nihai olarak bu bölgede şeklini alması nedeniyle Oğuzluğun erken tarihi hakkında çok önemli bilgileri ihtiva eder. Oğuzlar Sir-derya boylarına ulaştıklarında Aral bozkırlarında hüküm süren Peçeneklerle karşı karşıya geldiler. İki taraf arasındaki savaşlarda başlarda Peçeneklerin galebe çalsalar da daha sonra Oğuzlar üstünlüğü ele geçirdiler ve nihayet Peçenekleri bu bölgeden söküp attılar. Oğuzların, daha özel olarak Oğuz birliğine sonradan katılan Salurların Peçeneklerle yaptıkları savaşlara, Dede Korkut Kitabı’nda Salur Kazan’ın düşmanlarıyla giriştiği mücadeleleri anlatan hikâyelerde rastlıyoruz. Dede Korkut destanlarında ve dönemin kaynaklarında, Oğuzların sadece Peçeneklerle değil, Kıpçaklarla da savaşlar yaptığını göstermektedir. Destanlarda doğrudan “demir yaylı Kıpçak Melik” ifadesi geçmektedir. Tarihsel zeminde gerçekten Sir-derya ve Aral bölgelerinde Kıpçaklarla Oğuz Yabgu Devleti arasında savaşların olduğu biliniyor ve Oğuzların bu kısa ömürlü devletine Kıpçaklar son vermişlerdir. Biz bu bildiride Oğuzların, Dede Korkut destanlarına da yansıyan düşman komşu kavimlerle olan mücadeleleri hakkında bilgiler sunacağız.
Keywords : Oğuzlar, Peçenekler, Salur Kazan, Sir derya, Kıpçaklar, Oğuz Yabgu Devleti