Sosgertli Âşık Mehmet Hicrani`ye Ait Derlenmemiş Bir Defter: Vatanım İçin

Authors : Yaşar KOP

Pages : 129-155

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2016-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Somut kültürel miras ve korunması kadar, somut olmayan kültürel miras ve korunması da kültür birliğinin muhafazası için gerekli ve bir o kadar önemlidir. Bilindiği üzere UNESCO 17 Ekim 2003’te Paris’te gerçekleştirdiği 32. Genel Konferansında; somut olmayan kültürel mirasın önemi ve korunması konusunda, özellikle yeni kuşakların daha fazla bilinçlendirilmesi gerektiğini göz önünde bulundurarak, insanları birbirlerine yakınlaştırıcı ve onlar arasında değiş tokuş ile anlayışı sağlayıcı, paha biçilmez rolü münasebetiyle “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”ni kabul etmiştir. Somut olmayan kültürel miraslardan birisi de hiç şüphesiz âşıklık geleneğidir. Kuşaktan kuşağa aktarılan dolayısıyla geçmişin günümüze yansıması sayılan bu gelenek, Aras Havzası ve yakın çevresi içinde kendine çok önemli bir yer edinmiştir. Havzada yer alan yerleşim merkezlerinden biri de “Gazi/Serhat Kars”tır. Hatta Kars, Türkiye ortalamasının çok üstünde bir kültür zenginliğine sahiptir. Şehir bahsi geçen zenginliğini, yüz yıllar boyunca değişik kültür birikimi olan insanlara ev sahipliği yapmasına borçludur diye yorumlamak mümkündür. Dahası özellikle somut olamayan kültürel miras üzerine araştırma yapılan derlemeleri hâlâ bitirilinsert ignore into journalissuearticles values(e);mediği hâlde kapsam bakımından dünyada en dikkat çeken folklorik sahalardan birisi olmayı başarmıştır. Bu çalışmanın amacı, hızla gelişen teknolojiye yenik düşmek üzere olan âşıklık geleneğinin önemli mihenk taşlarından birisi olan Sosgertli/Taşdereli Âşık Mehmet Hicrani/Ozani insert ignore into journalissuearticles values(Ülker);’ye ait olan “Vatanım İçin” isimli 1972 yılına ait defteri literatüre kazandırmaktır. Şimdiye kadar Hicrani’ye ait farklı zamanda, çeşitli araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalar neticesinde çok sayıda hikâye ve şiirler derlenmiş, gün ışığına çıkartılmıştır. Lakin okuyucuların önüne serilen Hicrani’ye ait eserlerin yanı sıra sadece isminin verilmesiyle yetinilen daha fazla miktarda eser bulunmaktadır. “Vatanım İçin” de bunlardan birisidir. 73 sayfadan oluşan bu defterde 267 haneden/kıtadan oluşan toplamda 1068 satırlık şiir bulunmaktadır. Azerbaycan Türkçesinin yoğun bir şekilde hissedildiği defterde bugünlerde de çokça dile getirilen ve ihtiyaç duyulan birlik ruhu üzerinde durulması Aras Havzası kültürünün de devamlılığı açısından manidar bulunmuştur
Keywords : Sosgertli Hicrani Ozani, âşıklık geleneği, somut olmayan kültürel miras