Batı Rumeli Ağızlarının Sınıflandırılması İçin Görüşler

Authors : Alpay İĞCİ

Pages : 523-534

Doi:10.32449/egetdid.466399

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye Türkçesi ağızlarının sınıflandırılmasında, coğrafi sınırlar ve alt bölümler gibi birçok dal kapsamdadır. Ağızların genel sınıflandırılması için araştırmacılarca çeşitli görüşler ortaya atılmış ancak konu tamamlanma aşamasına gelmemiştir. Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması eseri, Anadolu ağız bölgesinin sınıflandırmasını sağlamış ve diğer ağız bölgeleri için rehberlik etme öncülüğünü elde etmiştir. Türkiye Türkçesi ağız coğrafyası, bazıları kesin, bazıları üzerinde tartışma yürütülebilecek ana bölgelerden oluşur. Rumeli, Anadolu, Kıbrıs, Suriye, Irak şeklinde ana ağız bölgeleri belirtilebilir. Rumeli ana ağız bölgesi, Doğu Rumeli ve Batı Rumeli alt ağız bölgelerine ayrılır. Batı Rumeli, Gyula Németh’in karakteristikleri yönünde incelenmektedir. Arnavutluk, Sırbistan, Bosna-Hersek için mevcut çalışmalar yetersizdir. Çalışma bulunan ülkelerin çeşitli yerleri için de son düşünce ve yöntemler ışığında yeni çalışmalara ihtiyaç vardır. Batı Rumeli’nin çok bilinen kesimleri Kosova, Makedonya ve Bulgaristan’dır. Harita üzerinde düşünüldüğünde bu ülkelerin dışında, Batı Rumeli’nin kuzey ve batı kesimleri kalır. İşte batı kesiminde yer alan Karadağ’daki saha çalışmalarıyla birçok yeni bilgi ortaya çıkmaya başlamıştır. Batı Rumeli içinde alt grupları belirleyebilmek için ince ünlü sırasında /k/ > /ç/ ve /g/ > /c/ ses değişimleri, ince sıra /k/ ve /g/ seslerinin korunması, şimdiki zamanın {-[A]y} ile kurulması ve şimdiki zamanın {-Ar}/{-r} ile kurulması özellikleri kullanılabilir. Böylece alt bölgede birkaç grup birbirinden ayrılıp belirtilebilir. Florina ve civarı, Batı Rumeli coğrafyasında düşünülebilir.
Keywords : Türkiye Türkçesi ağız bölgeleri, Batı Rumeli, ağız sınıflandırması, alt gruplar