Türkmen Tarih Yazıcılığında “İlhak” Konusu

Authors : Tahir AŞİROV

Pages : 324-338

Doi:10.32449/egetdid.481570

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Other Papers

Abstract :Türkmen tarih yazıcılığında “ilhak” konusu, Türkmenistan’ın Rusya’ya katılması şeklinde anlaşılmaktadır. Bu konu, Rusya İmparatorluğu’nun Türkmen topraklarını işgalinin kavramsal insert ignore into journalissuearticles values(işgal – ilhak); ifadesi bağlamında ortaya çıkmıştır. Sovyetler Birliği döneminde Türkmen Tarihi üzerine kaleme alınan yazılar, belge ve bilgi bakımından önemli çalışmalardır. Bununla birlikte bu dönemin kendine özgü bir bakış açısının olduğu ise ayrı bir gerçektir. Rusya İmparatorluğu’nun Türkmen topraklarını işgal etmesiyle ilgili yazıların, Sovyetler Birliği döneminde Türkmen tarihi ilminde ayrı bir yeri vardır. Bu konu, Türkmen tarih yazıcılığında “ilhak” kavramı bağlamında çalışılmıştır. Bu süreçte Göktepe ve diğer milli olayları yadsıyan, “Ebedî Kardeşlik” adlı bir kitap 1983 yılında kaleme alınmış ve “Türkmenistan’ın Rusya’ya gönüllü olarak girmesinin 100. yıldönümüne” ithaf edilmiştir. Bundan sonra bu konu üzerinde tartışmalar ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu bağlamda 1992 yılında “Patışa Orsyetinin Türkmenistanı Basıp Almaklıgı: Sebepleri ve Neticeleri” insert ignore into journalissuearticles values(Çarlık Rusya’sının Türkmenistan’ı işgal etmesi: Sebepleri ve Neticeleri); adı altında ilmî toplantı yapılmıştır. Türkmen tarihi yazıcılığında, Rusya İmparatorluğu’nun işgali ile başlayan sürecin ayrı bir düzlemde değerlendirildiğini görmek mümkündür. Türkmenler, Rusya İmparatorluğu’nun Türkmen topraklarına ayak basmasını, 1930 öncesinde işgal anlamına gelen “basıp alma” olarak ifade ederken, sonrasında ise bu konuda kaleme alınan yazılarda “katılma” ve “gönüllü olarak girme” şeklinde yer almıştır. Bu durumun, bir düşünce değişiminin tezahürü olmayıp, tam aksine ideolojik bağlamda bir tarih okumanın sonucu olduğu görülebilir.
Keywords : Türkmen, Tarih yızıcılığı, İlhak, işgal