Çağdaş Bulgaristan Türkleri Edebiyatını Eski Harfli Süreli Yayınlardan Okumak Üzerine Bazı Tespitler

Authors : Atıf Akgün

Pages : 293-322

Doi:10.32449/egetdid.1353296

View : 100 | Download : 117

Publication Date : 2023-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Bulgaristan Türklerinin çağdaş edebî ürünlerinin ilk örnekleri bölgede faaliyet gösteren matbaalarda basılan eski (Arap) harfli Türkçe edebiyat kitaplarında ve süreli yayınlarda yer alır. Bu döneme ait bazı edebiyat eserleri günümüze ulaşmış olsa da süreli yayınlarda yer almış muhtelif edebî ürünler genellikle dikkatlerden kaçmıştır. Bulgaristan Türklerinin eski harfli Türkçe süreli yayınları arasında yayın süreleri veya etkinliği ile öne çıkan Ahali, Rehber, Rodop Sesi, Havadis, Medeniyet, Özdilek, Yenilik, Rumeli, Resimli Balkan, Koca Balkan, Balkan, Uhuvvet, Dostluk, Tunca, Turan, Açık Söz, Altın Kalem, Yoldaş, Bulgaristan Türk Muallimler Mecmuası, Deliorman, İntibah, Birlik, Çiftçi Bilgisi, Başlangıç, Doğru Sada, Ziya’nın temin edilebilen sayılarında yer almış edebî yazıların tespiti ve genel değerlendirmesi söz konusu topluluğa ait ilk çağdaş edebî ürünlerin literatüre kazandırılması yanında, dönemin edip kadrosunun edebiyat tarihlerinde yer almayan bilgilerinin ve hatta söz konusu alandaki faaliyetleri yeterince bilinmeyen şair ve yazarların tespitine ve edebiyat muhitlerini tanımaya da imkân sağlamaktadır. Bu çalışma kapsamında Bulgaristan Türkleri arasında faaliyet gösteren ilk Türkçe süreli yayınlardan dijital olarak erişime açık olanlar ile Türkiye ve Bulgaristan’daki muhtelif kütüphanelerde tarafımızca tespit edilen yayınlar, sahip oldukları edebiyat malzemesi bakımından incelenmiştir. Osmanlı Türkçesi ile yayınlanan muhtelif sayılardan elde edilen edebî malzeme üzerindeki incelemelerimiz dönemin edebiyat ortamını analiz eden genel bir değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Bulgaristan Türkleri, Süreli Yayın, Türkçe, Edebiyat, tür