Adana Arap Alevilerinde Cenaze Ritüellerindeki Dönüşüm: Daha Az Masraf, Daha Az Külfet

Authors : Volkan ERTİT

Pages : 211-234

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2022-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma Adana bölgesinde yaşayan Arap Alevilerinin cenaze ritüellerindeki değişimi betimleyip analiz etmek amacı ile kaleme alınmıştır. Çalışma, ölümle ortaya çıkan tören, ritüel, ayin ve benzeri olguları yapısal-işlevselci yaklaşımla değerlendirmektedir. Yani ölüm olayı ile gerçekleşen toplumsal organizasyonların yapının devamı için sahip oldukları işlevler üzerinden bir tartışma yürütülmüştür. Nitel araştırma yöntemine uygun olarak desenlenmiş çalışmada tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Alan araştırmaları üç farklı zamanda Adana’nın merkez Yüreğir ilçesinin Yamaçlı insert ignore into journalissuearticles values(10 katılımcı); ve Haydaroğlu insert ignore into journalissuearticles values(5 katılımcı); mahallelerinde yapılmıştır. Veriler araştırmacının grup üyesi olması sebebi ile daha önce katıldığı cenazelere dair kendi gözlemleri, yarı-yapılandırılmış soru formu aracılığı ile yüz yüze gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler ve odak grup görüşmeleri ile toplanmıştır. Görüşmeler sonucu elde edilen veriler ve literatür taramasıyla ortaya çıkan fişlemelerin oluşturduğu dosyalar tematik analize tabi tutulmadan önce nitel veri analiz programı olan MAXQDA’ya aktarılmıştır. Metinler 44 kod altında kümelendirilmiş ve şu temalar altında bir araya getirilmişlerdir: “kefen”, “ölüm anı”, “ölümün duyurulması”, “ölünün yıkanması”, “hımlen insert ignore into journalissuearticles values(ölüm yemeği);”, “ağıtlar ve şarkılar”, “7’si”, “yas süreci”, “halk inançları” ve “diğer değişimler”. Alan araştırması sonucunda bulguların işaret ettiği şey, cenaze ritüellerinin toplumun bütünlüğünü sürdürmede yaptığı katkının, yani işlevinin, Arap Aleviler özelinde azalmış olduğudur. Bahsi geçen temel başlıklar etrafında ortaya çıkan tören, ritüel, ayin ve davranış kalıplarında topluluğun geçmişte yaptığı uygulamaların ya tamamen ortadan kalktığı ya da daha az zahmetli/yorucu hâle geldiği not edilmiştir.
Keywords : Arap Alevileri, Cenaze ritüelleri, Ölü gömme adetleri, Adana