Tarihi Süreçte Muşa’şa’lar

Authors : Ayşe ATICI ARAYANCAN

Pages : 175-188

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2014-12-03

Article Type : Research Paper

Abstract :XV.Yüzyıl Huzistan ve Irak-ı Arab’ın güney doğusu sırasıyla Timurlu, Karakoyunlu, Akkoyunluve Safevîlerin hakimiyet bölgesidir. Devlet yöneticileri kendilerine alternatif olarakgördükleri Muşa’şa’lar ve onlar ile benzer özellik taşıyan diğer aşırı Şiî ve tasavvufî hareketlerinisyanlarını bastırmak için uğraşmış vermişlerdir. Bu hareketler içerisinde Muşa’şa’lar bazenbağımsız, bazen ise vassal olarak Huzistan ve Irak-ı Arab bölgesinde varlıklarını sürdürmüşlerdir.Çeşitli dönemlerde merkezi otoriteyi elinde tutan yönetimle anlaşmazlıklar içerisine girenMuşa’şalar varlıklarını uzun bir süre yarı özerk bir şekilde, mevcut güçleri tedirgin etmektenöteye gidemezken hâkimiyet alanlarını genişletememişlerdir. Mahalli bir oluşum olarak ortayaçıkan Muşa’şa’lar devletleşme sürecinde ciddi mücadeleler vermiştir. Bu makalede, Huzistan veIrak-ı Arab’ın güney doğusunda ortaya çıkan halk tabanlı batınî ve sufîyane din hareketlerindenbiri olan Muşa’şa’ların kendilerine karşı yapılan tüm baskı ve otoriter güçlere karşı verdiği varlıkmücadelesini dönem kaynakları taranarak siyasî açıdan genel değerlendirmesi yapılacak, mevcutiktidar ile ilişkisi sorgulanmaya çalışılacaktır. Ayrıca tarihi süreçte XV. Yüzyıl ve sonrasındaoynadığı rol ve bölgeye bıraktığı etki üzerinde durulacaktır.
Keywords : Muşaşalar, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Timurlu, Safevî, Huzistan