TÜRKÇE VE EDEBİYAT DERS KİTAPLARINDA YESEVİLİK, BEKTAŞİLİK VE MEVLEVİLİK UNSURLARI

Authors : Salim PİLAV, Hüseyin YAZICI

Pages : 105-128

View : 12 | Download : 13

Publication Date : 2015-04-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Her toplumun ve kültürün kendine ait unsurları ve özellikleri vardır. Bu özellikler dil gibiaraçlarla gelecek nesillere aktarılır. Eğitim-öğretim ortamlarında ana dili eğitiminde bireyleresadece dilin kullanım ve beceri alanları değil, aynı zamanda o dilin içinde barındığı toplumunkültürel unsurları ve değerleri de öğretilmesi gerekir. Dilin içinde toplumun geçmişten geleceğekültürel alt yapılarını oluşturan, topluma şekil veren unsurlar bulunmaktadır. Türkçeninana dili olarak eğitiminde de eğitim ve öğretim ortamlarında bulunan bireylere, içinde barındıklarıbu toplumun kültürel alt yapılarını oluşturan değerlerin öğretilmesi gerekmektedir.Bu bağlamda, geçmişten günümüze toplumu derin bir şekilde etkileyen, toplumun hayattarzını, dünyaya bakış açısını değiştiren tasavvufi unsurlar arasında gösterebileceğimiz Yesevilik,Mevlevilik ve Bektaşilik gibi tasavvufî akımların öğretilmesi gerekir. Yapılan bu çalışmada;ortaokul 5, 6, 7, 8; lise 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda okutulan MEB’in Türkçe ve Edebiyatders kitapları incelenerek Yesevilik, Mevlevilik, Bektaşilik gibi tasavvuf inanç sistemlerininne derecede bu kitaplarda yer aldığı, öğrencilere bu inanç sistemlerinin hangi unsurlarınınöğretildiği, Türk toplumunun kültürel alt yapı taşları olan bu düşünce sistemlerine hangi konulardanasıl değinildiği gibi özellikler araştırılmıştır. Bu çalışmada, doküman incelenmesiyöntemi kullanılarak 5, 6, 7, 8. sınıf Türkçe ve 9, 10, 11, 12. sınıf edebiyat programlarında,ders ve çalışma kitaplarında yer alan kazanımlar, metinler, etkinlikler ile değerlendirme sorularıincelenmiştir. Bu değerlere ne kadar önem verildiği, ne derecede değinildiği, hangikonularda ne tür ve şekillerde bu akımlara ait unsurların yer aldığı saptanmaya çalışılmıştır.Türkçe ve Edebiyat derslerinin öğrencilere Yesevilik, Mevlevilik ve Bektaşilik gibi tasavvufîakımlarla ilgili hangi seviyede bilgi verdiği ortaya konulmuştur.
Keywords : Türkçe, edebiyat, ders kitabı, Yesevilik, Bektaşilik, Mevlevilik