TOKATLI BEKTAŞİ BİR ŞAİR: AYIK HOCA

Authors : Serdal ÖĞÜT

Pages : 167-178

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2013-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Bektaşî edebiyatı Tasavvufî Halk Edebiyat’ımızın önemli bir kolunu teşkil etmektedir. Tarihimizde Bektaşî kültürünü çok iyi anlatan birçok Bektaşî şair yaşamıştır. Bektaşî kültürünü almış şairler, ölçüde, kafiyede, nazım biçimleri ve dilde âşık edebiyatı özelliklerini gösterirler. Dünya görüşlerini Alevî- Bektaşî kültürüne göre kavrayan bu şairler, şiirlerini mistik ve metafizik temele dayandırırlar. Alevî- Bektaşî kültürü ile kavrulan bu şairler usul, adap, erkân ve öğretisi ile şiirlerinde Alevî kültürünü işlerler. Alevî- Bektaşî şiiri, kendine has, belirli düşüncelere zenginleştirilmiş bir şiir biçimidir. Günümüzde Tokat’ta yaşayan ve Alevî- Bektaşî kültürünü yaşatmaya çalışan birçok şair mevcuttur. Geçmişte de Tokat ve çevresinde bu kültürü tanıtmaya çalışmış birçok şair yaşamıştır. Kendi zümresi içinde güçlü bir söyleyişi yakalamış bu Bektaşî şairlerden biri de, şiirlerinde Ayık Hoca mahlasını kullanan Abdullah Öğüt’ tür. Ayık Hoca, Tokat’ta yaşamış önemli bir Alevî- Bektaşî şairidir. Ayık Hoca ömrünü Tokat’ın Zile ve Turhal ilçelerinde geçirmiş, bu bölgelerde muallimlik ve Alevî Dedeliği yapmış, bölgenin kanaat önderleri arasında yer almıştır. Bu araştırma kapsamında Ayık Hoca’nın hayatı hakkında bilgiler verilmiş ve ona ait altı şiir aktarılmıştır. Mevcut araştırma, bölge için önemli bir yeri olan Ayık Hoca hakkında yapılan ilk çalışma olması bakımından önemlidir. Buna ek olarak bu araştırma Ayık Hoca vasıtası ile bölgenin Alevî- Bektaşî inancına bakış açısını yansıtması bakımından da önem arz etmektedir.
Keywords : Abdullah Öğüt, Alevî Bektaşî kültürü, Ayık Hoca, Bektaşî şair, Tokat