DÖRT KAPI KAVRAMININ KAYNAKLARI

Authors : Ali Rıza ÖZDEMİR

Pages : 83-94

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-03-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Dört Kapı kavramı, Aleviliğin temel eğitim müfredatında merkezi bir öneme sahiptir. İnsanı en ham halinden alıp insan-ı kâmil haline getiren bu eğitim programı, dört ana basamaktan oluşur. Bu ana basamakların adı Şeriat, Tarikat, Marifet ve Hakikat adlarını taşır. Dört Kapı kavramı şimdiye kadar çok sayıda çalışmaya konu edilmiştir. Doğrudan ve dolaylı şekilde bu eğitim programını araştırma konusu edinen çok sayıda çalışma, konunun sadece belirli yönlerine ışık tutmuştur. Bugüne kadar bu kavramın bir bütün halinde kaynaklarına eğilen derli toplu bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma, Dört Kapı kavramının ana yapısına eğilmekte ve bu yapının kaynaklarını incelemektedir.Bu çalışmada Dört Kapının Kur’an-ı Kerim ayetlerinde bir dayanağı olup olmadığı, varsa bunların doğrudan mı yoksa dolaylı olarak mı dayanak teşkil ettiği sorularına cevap aranmıştır. Hadis ve buyruk kitaplarında bu kavrama zemin hazırlayan metinler olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışmada bütün bunlardan hareketle Dört Kapı kavramını Kur’an-ı Kerim’e, Hz Muhammed’in ve On İki İmam’ın buyruklarına dayandırılmasının mümkün olup olmadığı da ele alınmıştır.Çalışmada kullanılan ana kaynaklar Kur’an-ı Kerim ile Hazreti Muhammed’in ve On İki İmam’ın buyruklarını içeren hadis kitaplarıdır. Ayrıca Alevilikte Dört Kapı kavramını anlatan iç metinlere de başvurulmuştur.Bu yazının temel tezi, Alevilikteki Dört Kapı kavramının İslâmi dayanaklarla inşa edildiğidir. Dört Kapı kavramı, Kur’an- Kerim ile Hz. Muhammed ve On İki İmam’ın buyrukları referans alınarak yapılandırıldığıdır.
Keywords : On İki İmam, Hoca Ahmet Yesevî, Hacı Bektaş Veli, Dört Kapı, Ayet, Hadis