İBN HALDUN’UN MUKADDİME’Sİ BAĞLAMINDA ŞİİLİK VE ALEVİLİK

Authors : Aytekin DEMİRCİOĞLU

Pages : 153-166

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2014-04-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Şiilik ve Alevilik köken itibariyle peygamberin amcasının oğlu ve damadı olan Hz. Ali’yeduyulan sevgi ve bağlılıktan doğmuştur. Kelime anlamı itibariyle yandaş, yoldaş ve dost gibikarşılıkları olan Şia, Hz. Ali’ye ve onun oğullarına bağlı olanları nitelemek için kullanılanbir sözcüktür. Şiiliğin uzun bir zamana yayılan tarihi ve geniş coğrafyalara ulaşan etkileriolmuştur. Bu nedenle zaman ve mekân faktörünün değişmesine bağlı olarak Takrib, İmamiye,Zeydiye, İsmailiye, Alevilik, Nusayrilik gibi farklı adlar ile anılmıştır. İslam dünyasındaŞiilik ve Alevilik ile ilgili tartışmalar takribi VII. yüzyılda başlamıştır ve günümüzde halasıcaklığını korumaktadır. Bir XIV. yüzyıl düşünürü olan İbn Haldun da, kendi dönemindedevam eden bu tartışmalara kayıtsız kalmamış ve Mukaddime isimli kitabında Şiilik ile ilgilimeselelere değinmiştir. İbn Haldun, Şiilik ile ilgili konuları hafif eleştirel bir tarzda; amadaha çok betimleyici bir üslupla ele almıştır. Bu çalışmanın ana eksenini İbn Haldun’unMukaddime’de Şiilik ile ilgili dile getirdiği görüşlerinin tanıtılması oluşturmaktadır. Bubağlamda, çalışmamızda ana kaynak olarak Mukaddime adlı eser kullanılmış olup yerigeldiğince farklı yazarların görüşlerine de atıfta bulunulmuştur.
Keywords : Şiilik, Alevilik, Mukaddime, İbn Haldun