TÜRK EDEBİYATINDA HZ. ALİ MEVLİDLERİ

Authors : Hakan YEKBAŞ

Pages : 17-52

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2013-04-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Ali, İslam tarihinde adı en çok geçen şahsiyetlerden birisi olmanın yanı sıra özellikle Türk İslam kültürü ve edebiyatını derinden etkilemiş bir isimdir. Faziletleri, yiğitliği, cömertliği, ilim ve irfanı gibi birçok üstün meziyeti sebebiyle kültürümüzde önemli bir yere sahip olan Hz. Ali, divan şiirinde bu seçkin nitelikleriyle hemen hemen bütün şairlerin ilham kaynağı olmuştur. Bu vesileyle onun vasıflarından bahseden birçok eser yazılmıştır. Bu tür eserlerin başında ise Hz. Ali’nin doğum hadisesinden bahseden mevlidler gelmektedir. Bilindiği gibi mevlid türü, Hz. Peygamber’in doğumu ve hayatı çevresinde gelişen dinî-edebî türlerden birisidir. Fakat mevlid, özellikle divan edebiyatında Hz. Peygamber dışındaki şahıslar için de yazılmıştır. Tespitlerimize göre edebiyatımızda Ehl-i Beyt’ten Hz. Ali için yazılmış mevlid metinleri de bulunmaktadır. Türk-İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Hz. Ali mevlidleri hakkında bugüne kadar kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Yazımızda; Yemînî, Caferî, Necmî Ali, Süleyman Celaleddin, Mehmed Şemseddin, Tâhirü’l-Mevlevî ve Şemsettin Kubat’ın telif etmiş oldukları mevlidler hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca mevlidlerin şekil ve muhteva özellikleri ile mevlidlerdeki ortak motifler hakkında da kapsamlı bir inceleme yapılmıştır
Keywords : Mevlid, Hz Muhammed, Hz Ali, Yemînî, Caferî, Necmî Ali, Süleyman