ADIYAMAN ALEVÎLERİNDE TÜRBE VEYA YATIR ZİYARETİ

Authors : Fevzi RENÇBER

Pages : 209-220

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2014-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türbe ve yatır geleneği, genelde Anadolu Alevîlerinde özelde ise Adıyaman Alevîleri arasındauygulana gelen önemli dini fenomenlerden biridir. Türbe ve yatır olgusunun arka planındadinî, kültürel, içtimaî ve tarihî etkenler söz konusudur. Bu gelenekte ziyaret yerleri, türbe veyatırlar olabildiği gibi dağ-tepe, ateş, taş, yer, su ve ağaçlar da olabilmektedir. Bu çalışmadaAdıyaman il ve ilçelerinde ikamet eden Alevîlerin, evliya veya eren olarak kabul ettiklerikişilerin metfun bulundukları türbe ve yatırlara yaptıkları ziyaretler incelenmeye çalışılmıştır.Çalışmada öncelikle türbe ve yatır kavramları üzerinde durulmuş, buralara yapılan ziyaretlerinAlevî anlayışındaki anlam ve önemi anlatılmıştır. Daha sonra Adıyaman yöresinde yaşayanAlevîlerin ziyaret ettikleri türbe ve yatırlar üzerinde durulmuştur. Yaklaşık 20-25 türbeAdıyaman Alevîleri tarafından düzenli olarak ziyaret edilmektedir. Mülakat ve betimleyiciyöntem kullanılarak ortaya konulan çalışmada, Adıyaman Alevîleri tarafından türbe veyatırlara yapılan ziyaretler adap ve erkân ilişkisi göz önünde bulundurularak açıklanmayagayret edilmiştir. Son olarak halk inançları bağlamında Alevîlerce türbe ve yatırlara yapılanziyaretler hakkında yapılan bir değerlendirmeye yer verilmiştir.
Keywords : Adıyaman, Alevî, Evliya, Eren, Ziyaretgâh