BEKTÂŞÎ-MEŞREP BİR MOLLA’NIN HZ. ALİ’DEN YÜZ SÖZ AÇIKLAMASI: İMAMZÂDE MUSTAFA VEHBÎ’NİN SAD-KELİME-İ ALÎ ŞERHİ

Authors : Adem CEYLAN

Pages : 233-248

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2013-02-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Ali’nin binleri bulan vecizeleri arasından ünlü Arap âlimi Câhız’ın seçtiği “Miet Emsâl” Yüz Söz , Arap, Fars ve Türk edebiyatında hayli rağbet görmüş, çok sayıda tercüme ve şerhi meydana getirilmiş bir derlemedir. Türk edebiyatında 14-19. asırlar arasında ondan fazla mensur yahut manzum tercüme ve şerhi tesbit edilen bu metni çevirip açıklayanlardan biri de İmamzâde Mustafa Vehbî’dir. Elinizdeki çalışmada, 19. asrın siyasî ve ilmî-edebî şahsiyetleri içinde renkli kişiliğiyle tanınmış bir “molla” olan Mustafa Vehbî’nin kısaca hayat hikâyesi anlatıldıktan sonra 1871 yılında yayımlanan Sad-Kelime-i Alî şerhi hakkında bilgi verilmektedir. Mustafa Vehbî, tercüme ve şerhini meydana getirirken önce Hz. Ali’nin yüz sözünde geçen kelimeleri tek tek ele alıp Arap grameri yönünden tahlil etmiş ikinci olarak anılan vecizeleri Türkçe’ye çevirmiş üçüncü safhada onların gerektirdiği fikir ve tavsiyeleri ifade etmiştir. Yazar, Hz. Ali sözlerinin izahı sırasında o hikmetli cümlelere uygun bulduğu Kur’an ayetlerini ve Hz. Peygamber’in hadislerini sık sık hatırlatmış; Ehl-i Beyt’e sevgi ve bağlılığını da çeşitli vesilelerle ifade etmiştir
Keywords : Hz Ali, Reşîdüddîn Vatvat, Matlûbu Külli Tâlib, Sad Kelime, Mustafa Vehbî