ÇORUM ALEVÎLERİ’NDE KAMBERLİK GELENEĞİ

Authors : Ali YAKICI, Nazife ÖZDEMİR

Pages : 249-270

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2013-02-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın amacı; Çorum Alevîlerindeki kamberlik geleneği, kamberlere verilen adlar, kamberliğin kökeni ya da kaynakları hakkındaki görüş ve yorumlar, kamberlerin toplumsal statüleri ve işlevleri, kamberlerde aranan özellikler, kamberlerin mesleklerine geçişleri, icra ortam ve zamanları, icra biçim ya da özellikleri esasında tanıtmak ve yaşayan kamber, dede ve analar hakkında bilgi vermektir. Makale, incelemeye dayalı bir alan araştırmasıdır. Alan araştırması sırasında geleneğin temsilcileri olan kamber, dede ve analarla görüşülmüş, cemlere iştirak edilmiş, gözlem ve mülâkat yöntemleri eşliğinde derlemeler yapılmıştır. Alan araştırmaları sırasında ses kayıt cihazı kullanılmıştır. Çalışmada, kendisi/kendileri de aynı kültür ortamında yetişmiş olan araştırıcı/araştırıcıların gözlem ve deneyimlerine de zaman zaman yer verilmiştir. Çoğunlukla sözlü ve orijinal kaynakların aktarımları üzerine kurulan çalışmada, konuyla ilgili yazılı kaynaklara da başvurularak kıyaslama yöntemiyle doğru bilgi elde etme ve sağlıklı bir sonuca ulaşma amaçlanmıştır. Çalışma ile Çorum Alevîliğinde, cemin icrasına göre söylediği nefeslerle canları aşka getiren ve yapılacak sohbetlerin gidişatını belirleyen, yolculukları sırasında dedelerin günlük işlerini gören kişilere, “kamber”in yanı sıra, “zâkir” ve “âşık” da denildiği, bunlar arasında en yaygın olanlarının ise “zâkir” ve “âşık” olduğu; kendisine kamber, zâkir ya da âşık denilen kişinin cem sırasında “peyk”, “meydancı”, “ibrikçi”, “gözcü”, “sofracı” hizmetlerinden herhangi birini de yerine getirebildiği görülmüştür.
Keywords : Çorum, Alevîlik, cem, kamber, zâkir, âşık