WOMEN’S LAMENTS AND MOURNING HYMNS: FUNERAL RITUALS OF TAHTACI COMMUNITIES IN THE AEGEAN REGION OF WESTERN TURKEY

Authors : Rıza AKYÜREK

Pages : 249-262

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2020-12-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumlar yaşama ait yapı taşlarını gelenekleri, değerleri, birikimleri ve kültürel mirasları ile karşılarlar. Her toplum kendi kültürünü bu yaşamsal değerlere yansıtır. Yaşam döngüsü içerisinde doğum nasıl döngünün bir parçası ise ölüm de bir o kadar bu döngünün bir gerçeğidir. Nefes ve ağıtlar müzikal olarak serbest ölçülerde usulsüz ve belirli hece ölçüsü gözetilerek icra edilen müzikal formlardır. Ağıtlar, tahtacılarda yas yerinde kadınlar tarafından söylenirken, nefesler cem törenlerinde, tahtacıların diğer topluluk törenlerinde sözleri daha önceden yazılmış olan ve icracı tarafından seçilen ve bir çalgı bağlama, divan sazı, cura, keman eşliğinde söylenen müzikal formlardır. Bu araştırma kapsamındaki veriler, alan araştırmasında gözlem ve yapılandırılmış görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırma bu alanda sayısı giderek azalan kadın ağıtları ve yas nefesleriyle ilgili derlemelerle alan yazıya katlı sağlamayı hedeflemektedir. Aydın iline bağlı tahtacı köylerinden Alamut Köyü, Dutluoluk Köyü, Yeniköy ve Yılmazköy’de alan araştırması yapılmış, adı geçen köylerdeki cem törenleri, cenaze merasimleri ve yas kurbanları gözlemlenmiş, cem törenlerinde uzun yıllardır hizmet etmiş Mürebbi Rehber/Yol Gösterici ve Güvender Sazender/Zakir/Kamber hizmetini yürütmüş/yürütmekte olan kişilerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda kadın ağıtları ev yas nefesleri ile ilgili elde edilen sonuçlar, derlemeler ve müzikal analizlerin tahtacılara ait sözlü kültür geleneklerini ortaya çıkarmak, yaşatmak ve geleceğe aktarmak bağlamında katkılar sunabileceği düşünülmektedir
Keywords : Tahtacı kimliği, Yas Nefesleri, Kadın Ağıtları, Ağıtlar ve Nefesler, Ölüm Ritüelleri